Goedgekeurd door Gedeputeerde Staten
van Limburg
bij
besluit van 11 december 1984,
1e
afdeling, no. Bm 29198, met
uitzondering van:
- artikel
2, onder k;
- artikel
5;
- artikel
6;
- artikel
9, lid 1, onder a;
- artikel
15, lid 3.I, de zinsnedes "b. goederen waarvan" enz. tot en met
"vrijstelling verbinden.", alsmede "...alsmede voor zover
...." tot en net "in de provincie .Limburg"..;
- artikel
20.a;
- artikel
21, lid 3;
- artikel
24, lid 2, vanaf "en voor het bouwen van gebouwen van tijdelijke waard
....";
- artikel
25, lid 1, onder e en onder h en
- artikel
27.
1. TOELICHTING
Hoofdstuk
1. 2. Begrenzing
en globale beschrijving van het plangebied
1. 3. Wyckerpoort
in algemeen gemeentelijk kader
2. VISIES VAN HET BELEID
(KAART 3 EN 4)
2. 1. 1. Stedebouwkundige
structuur
2. 1. 3. Functionele structuur
2. 2. Doelstellingen
en oplossingen op korte en lange termijn
2. 2. 1. Korte termijn (binnen 10 jaar)
2. 2. 2. Lange termijn (na 10 jaar)
3. INVENTARISATIE
EN ANALYSE (KAART 5 T/M 27)
3. 2. Stedebouwkundige
structuur
3. 2. 1. Historisch-stedebouwkundige
ontwikkeling
3. 2. 2. Wyckerpoort
in zijn stedelijke samenhang
3. 2. 3. Stedebouwkundige
karateristiek van Wyckerpoort
3. 3. 1. Gemotoriseerd verkeer
3. 3. 2. Voetgangers-
en fietsverkeer
3. 4. 2. Detailhandel (d.p.o.)
3. 4. 3. Overige voorzieningen
3. 4. 4. Bedrijven en kantoren
4. RANDVOORWAARDEN,
KNELPUNTEN EN DOELSTELLINGEN (KAART 28 T/M 32)
4. 2. 1. Knelpunten
die voortkomen uit de stedebouwkundige structuur
4. 2. 2. Knelpunten
die voortkomen uit de verkeersstructuur
4. 2. 3. Knelpunten
die voortkomen uit de functionele structuur
4. 2. 4. Knelpunten
met betrekking tot het woon- en leefmilieu
4. 3. 1. Doelstellingen
met betrekking tot de stedebouwkundige structuur
4. 3. 2. Doelstellingen
met betrekking tot de verkeersstructuur
4. 3. 3. Doelstellingen
met betrekking tot de functionele structuur
4. 3. 4. Doelstellingen
met betrekking tot het woon- en leefmilieu
5. LANGE
TERMIJNMODEL EN SCHETSONTWERP (KAART 33 T/M 35)
5. 3. 1. Toelichting
bij het schetsontwerp
5. 3. 2. Toetsing
schetsontwerp toekomstige juridische regeling en knelpunten
6. 1. Toelichting
op de plankaart
In
april 1981 werd aan Adviesgroep Partners b.v. de opdracht verstrekt tot het
opstellen van een in hoofdlijn gedetailleerd bestemmingsplan voor het gebied Wyckerpoort.
Vooruitlopend op de formele opdrachtverstrekking is in maart 1981 begonnen met
de werkzaamheden. In overleg met de begeleidingsgroep Wyckerpoort, bestaande
uit ambtenaren van de gemeente, en de stuurgroep Wyckerpoort, bestaande uit
vertegenwoordigers van bewonersbelangenorganisaties en gemeente, is een
tijdschema vastgesteld, waarin 1 mei 1982 aangegeven is als de datum waarop het
plan ter visie dient te worden gelegd.
Het
onderhavige rapport bevat een overzicht van de bestaande beleidsvisies ten
aanzien van de verschillende onderscheiden aspecten, een inventarisatie van
diezelfde aspecten, waaruit door confrontatie een formulering volgt van
knelpunten en doelstellingen. Vervolgens worden modellen ontwikkeld voor de
lange termijn. Na de keuze van een voorkeursmodel wordt via een schetsontwerp overgegaan tot het opstellen van een
concept-bestemmingsplan. De toelichting op het concept- bestemmingsplan en de
bijbehorende gebruiksvoorschriften zijn opgenomen in deze rapportage.
1. 2. Begrenzing en globale
beschrijving van het plangebied (kaart 1)
De
buurt Wyckerpoort, zoals opgenomen in de buurt- en wijkindeling van de
gemeente Maastricht, wordt begrensd door de Pres. Rooseveltlaan, de J.F.
Kennedysingel, het spoorwegemplacement en de Viaductweg. Het plangebied heeft
een overheersende woonfunctie met concentraties van bedrijvigheid in het
noordelijk en zuidelijk deelgebied. Van een stedebouwkundige samenhang kan men
echter nauwelijks spreken.
In
het tot nog toe gepubliceerde nota's zijn in feite 3 deelgebieden
onderscheiden:
- Het
noordelijk gebied, begrensd door Viaductweg, spoorlijn, Prof. Moserstraat,
Prof. Cobbenhagenstraat en E9, bevat voornamelijk woonbebouwing, sterk
wisselend van karakter en kwaliteit. De bedrijfsgebouwen van de Mosa domineren
de woonbebouwing.
- In
het middengedeelte, begrensd door Prof. Moserstraat, Prof. Cobbenhagenstraat en
de Scharnerweg, overheerst de woonfunctie eveneens en deze is sterk wisselend
van karakter en kwaliteit. Dominerend in dit deelgebied zijn het P.T.T.-hoofdgebouw,
het St. Maartenscollege en de A.N.W.B.-flat aan het Koningsplein.
- Het
zuidelijk deelgebied, begrensd door Scharnerweg, St. Gerardusweg, Kennedysingel
en E9, heeft een overheersende woonfunctie, waarin zowel eengezins- als
meergezinshuizen voorkomen.
De
bebouwing is gevarieerd naar aard en kwaliteit. Enkele grote bedrijven zijn in
het meest zuidelijk gedeelte geconcentreerd. De Koepelkerk en enkele
flatgebouwen, met name rond het Oranjeplein, domineren de overige bebouwing.
Voor
de objectieve beschouwer vormen het noordelijk en middengebied een zekere
samenhangende eenheid, ontstaan door de scheidende werking van het
spoorwegemplacement, Meerssenerweg, Pres. Rooseveltlaan, Viaductweg en
Scharnerweg. Het zuidelijk deelgebied wordt door de Scharnerweg van het overig
plangebied gescheiden. Opvallend is overigens dat de bewoners van Wyckerpoort
de Scharnerweg niet in die zin als scheidend ervaren zoals buitenstaanders
doen. Voor de bewoners ligt de scheiding tussen Wyckerpoort-noord en -zuid niet
bij de Scharnerweg, maar ter hoogte van het St. Maartenscollege. Deze scheiding
komt overeen met de bestaande parochiegrenzen.
1. 3. Wyckerpoort in algemeen
gemeentelijk kader
De
ontwikkelingen in de afgelopen decennia hebben ertoe geleid, dat Wyckerpoort
zich ontwikkeld heeft van een randbebouwing van de stad Maastricht, tot een
gebied met een zeker binnenstedelijk karakter.
Formeel
wordt Wyckerpoort echter niet tot de binnenstad gerekend, maar tot één van de
buitenwijken oost.
In
het concept-Structuurplan 1975 is het gebied gekarakteriseerd als een
overwegend woongebied met industriegebieden aan de noordwest- en zuidwestgrens.
Het
concept-Structuurplan 1979 noemt Wyckerpoort slechts in de opsomming van
buitenwijken met een nadere aanduiding van de restcapaciteit aan woningen.
In
het kader van de afzonderlijke nota's op het gebied van de stadsvernieuwing
wordt Wyckerpoort in eerste instantie gekenmerkt als een gebied met 3e urgentie
(Stadsvernieuwing in Maastricht, Doelstellingen programma vastgesteld maart
1976). In latere rapporten wordt echter een eerste urgentie toegekend aan 178
woningen van de bouwvereniging St. Servatius en wordt een stedebouwkundige
totaalvisie aangekondigd in de vorm van een structuurschets (Actieplan Stadsvernieuwing,
vastgesteld augustus 1978).
Vigerende plannen
Op
het ogenblik vigeren in het plangebied het bestemmingsplan "Rijksweg
75" (1958) in het noordelijk deel en het bestemmingsplan "zuidelijk
deel Wyckerpoort en Oostermaas" (1970) in het zuidelijk deel, terwijl het
noordwestelijk deelgebied nog valt onder de bepalingen van de "bebouwde
kom" (zie kaart 2).
Het
plan "Rijksweg 75" is opgezet ter regeling van de toen geprojecteerde
Rijksweg 75 en aanliggende gronden.
Het
bestemmingsplan "zuidelijk deel Wyckerpoort en Oostermaas", voor dit
deelgebied, in de plaats gekomen van het plan "Rijksweg 75", geeft,
naast regelingen van de bestaande toestand, een bestemming aan het
Dotremontterrein (kantoren, ateliers, bedrijven en lichte industrie) en aan het
gebied Scharnerweg, Prinsesselaan en Heerderweg (bedrijfjes, bijzondere
doeleinden en gebouwen ten behoeve van handel, nijverheid, administratie en
verkeer in combinatie met huisvesting).
Structuurschets
Wyckerpoort
In
september 1977 is door het college van burgemeester en wethouders van
Maastricht een structuurschets in de inspraak gebracht. In deze structuurschets
is een samenvattende visie voor ontwikkelingen op de korte en de lange termijn
aangegeven voor het gebied Wyckerpoort.
De
aanleiding tot het uitbrengen van de structuurschets werd gevormd door een
aantal initiatieven om de ruimtelijke situatie te veranderen en te verbeteren:
- stadsvernieuwingsactiviteiten
in de Professorenbuurt;
- reconstructie
voor- en achterzijde van het station;
- bebouwingsvoorstellen
voor het Dotremontterrein en het bouwblok van de koepelkerk;
- het
milieuplan van rijkswaterstaat ter verbetering van het milieu rond de Pres.
Rooseveltlaan.
De
concept-Structuurschets 1977 luidde de eerste fase in van het proces dat moet
leiden tot een bijsturing van de ruimtelijke ontwikkelingen in Wyckerpoort en
tot aanpassing van de bestemmingsplannen "Rijksweg 75-Noord" en
"Wyckerpoort- Zuid".
De
tweede fase bestond uit een in verband met de concept-Structuurschets 1977
georganiseerde inspraakprocedure; de derde fase uit een Structuurschets 1979,
waarin de eerste en tweede fase zijn samengevat en geïntegreerd.
De
vierde fase in deze opeenvolging zal moeten bestaan uit een concreet
bestemmingsplan. Daartoe zijn eerder geformuleerde knelpunten en doelstellingen
uitgewerkt, aangepast en aangevuld. Deze aanpassing of aanvullingen geschieden
aan de hand van toe te voegen inventarisatiemateriaal en onderzoekingen.
Woonwagenplan Maastricht
In
de vergadering van 5 oktober 1982 heeft de gemeenteraad het Woonwagenplan voor
Maastricht vastgesteld. In dat plan wordt voor de periode na 1985 - op het
bedrijfsterrein Wyckerpoort een woon-werklocatie voorzien.
Zoals
boven aangegeven vormt de Structuurschets Wyckerpoort 1979 de integratie van de
concept-Structuurschets Wyckerpoort 1977 en de daarop volgende resultaten van
de inspraak.
Hieronder
zijn de knelpunten, zoals die zijn vastgesteld en de daaraan gekoppelde
doelstellingen en maatregelen letterlijk weergegeven.
2. 1. 1. Stedebouwkundige structuur
- Het
gebied is ruimtelijk-functioneel versnipperd.
- Grootschalige
functies, zoals de Mosa en het St. Maartenscollege overheersen het woongebied
te zeer.
- In
het zuidelijk deelgebied liggen enkele grote terreinen braak.
- Door
de langgerekte structuur ontbreekt een echt centrum.
- Het
woningbestand is verouderd en in enkele gebieden bouwen woontechnisch in
slechte staat.
- Door
de ligging tussen E9 en spoorwegemplacement is het gebied geïsoleerd van de
aangrenzende buurten.
- De
belevingswaarde van de buurt is zeer arm; de buurt heeft een geïsoleerde
ligging achter het spoor.
- De
woongebieden zijn naar opbouw en situering zeer heterogeen.
- Het
verkeer veroorzaakt lawaai- en stankoverlast.
- Voor
het langzame verkeer zijn de ontsluitingsmogelijkheden beperkt.
- De
Scharnerweg is de enige bestaande dwarsverbinding.
- De
Scharnerweg heeft geen volwaardige aansluiting op de Noormannensingel en het
Oranjeplein (geen volledig uitgevoerd kruispunt).
- Het
gebied wordt doorsneden door sluipverkeer (bijv. Meerssenerweg, St. Gerardusweg,
de éénrichtingstraten in de Professorenbuurt).
- De
Heerderweg en de Meerssenerweg vragen om een ingrijpende profielverbetering.
- De
ventwegen naast de Scharnerweg hebben hun erffunctie moeten inruilen voor een
verkeersfunctie.
- Met
name rond het St. Maartenscollege is sprake van een urgent parkeerprobleem.
2. 1. 3. Functionele structuur
Mogelijkheden
voor ontmoetings- en ontspanningsbijeenkomsten zijn beperkt.
Er
zijn slechts een gering aantal recreatieve voorzieningen voor jongeren.
In
enkele gebieden dreigt een vergrijzing van de bevolking.
2. 2. Doelstellingen en oplossingen op korte en lange
termijn
2. 2. 1. Korte termijn (binnen 10
jaar)
In
de Structuurschets 1979 zijn doelstellingen en daaraan gekoppelde maatregelen
weergegeven, waarmee op korte termijn de woon- en leefsituatie in de buurt kan
worden verbeterd. De doelstellingen, zoals ze in de concept-Structuurschets
1977 zijn gesuggereerd, zijn over het algemeen door de bevolking onderschreven.
De
oplossingen, zoals de concept-Structuurschets 1977 die aanreikte, zijn echter
op diverse punten gewijzigd. Uit de Structuurschets 1979, de daarbij behorende
bijlagen en de inspraak, zijn de volgende doelstellingen en voorstellen te
destilleren:
a. Verbetering
van woning en woonomgeving
Gestreefd
wordt naar een zodanige uitbreiding van het openbaar groen, dat de totale
groenbeleving ingrijpend verbeterd wordt.
Een
belangrijk onderdeel van de verbetering van de woonomgeving vormt hierbij het
milieubouwplan dat in opdracht van rijkswaterstaat is vervaardigd. Dit plan
voorziet in een aantal geluidwerende maatregelen langs de E9 vanaf de wijk
Nazareth tot en met het Europaplein.
Binnen
het plangebied van Wyckerpoort werd direct langs de rijbaan een muurconstructie
met variërende hoogte voorgesteld met aangepaste beplanting. Hierdoor zal de
geluidsoverlast, die het verkeer op de E9 aan de omwonenden bezorgt beduidend
worden verminderd. De belevingswaarde zal door dit plan tevens verbeterd
worden door een ruime toepassing van groen.
Rekening
zal worden gehouden met de opmerking van de buurtbewoners met betrekking tot de
inrichting van het terrein rond het P.T.T.-gebouw. Aansluiting zal worden
gezocht met het milieubouwplan en de plannen ter verbetering van de woonomgeving
in het stadsvernieuwingsgebied. De mogelijkheden om het openbare groen aan de
zijde van de Meerssenerweg te verbeteren, zijn nog in studie.
Ook
in stedebouwkundig opzicht is bij de voorlopige schetsen rekening gehouden met
specifieke opmerkingen ten aanzien van het stadsvernieuwingsgebied en
braakliggende binnenterreinen achter de Koepelkerk en aan de Heerderweg.
b. Verbetering
van de belevingswaarde
De
belangrijkste activiteiten zullen erop zijn gericht, de groenbeleving te
verbeteren en door het nemen van akoestische maatregelen, de lawaai-overlast
van de E9 te verminderen. Over het voorstel van de gemeente om de Heerderweg
visueel te beëindigen, is door de bewoners afhoudend gereageerd met als
belangrijkste bezwaar de lawaai- en stankoverlast van de E9. Naar gemeentelijke
opvatting zijn deze problemen voor een belangrijk deel te ondervangen met
akoestische maatregelen aan de gevel en een goede situering van de
wooneenheden.
c. Verbetering
dwarsrelaties
Diverse
dwarsrelaties zijn door rijkswaterstaat opgenomen in het afwerkingsplan ten
behoeve van de Pres. Rooseveltlaan.
In
beginsel is de voorkeur uitgesproken voor een passerel, die het
spoorwegemplacement overbrugt. Stijgpunten zijn hierbij gedacht aan de
stationszijde op het middenperron en aan de westzijde van de Meerssenerweg.
d. Verbetering
van de interne wegenstructuur
In
het kader van de stadsvernieuwing wordt voorgesteld de Prof. Nijpelsstraat te
verbreden ten behoeve van de verbinding Meerssenerweg - Noormannensingel. Daardoor
kan het aansluitende woongebied geheel als woonerf worden ingericht. De
belangen van de buurt en het openbaar vervoer zijn het best gediend met
handhaving van een halte Old Hickoryplein. De route van het openbaar vervoer
ten noorden van de Gen. Simpsonstraat ligt vast. Voor het tussenliggende
gedeelte zijn 3 varianten opgesteld:
variant 1: zuid-noordroute via Prof. Kernstraat; noord-zuidroute via de
Prof. Mullerstraat;
variant 2: in twee richtingen door de Prof. Kernstraat;
variant 3: zuid-noordroute via de Prof. Kernstraat; noord-zuidroute via de
Pres. Rooseveltlaan.
De
voorkeur van de gemeente, de stuurgroep Wyckerpoort en van de bewoners gaat uit
naar de eerste variant.
e. Stadsvernieuwing
Rondom
het Prof. Henketplein tussen de Meerssenerweg en de Noormannensingel is voor
het complex van 176 woningen van de bouwvereniging St. Servatius besloten om
gedeeltelijk tot reconstructie over te gaan. Van dit aantal zijn inmiddels 47
woningen ingrijpend verbeterd.
De
gemiddelde bouwtechnische staat van de woningen is onvoldoende. Geen van de
woningen voldoet aan hedendaagse normen met betrekking tot de indeling. Ook
vanuit stedebouwkundige maatstaven wordt gepleit voor een ingrijpende
reconstructie.
De
bestaande buitenruimten zijn niet in staat de parkeerdruk op te vangen. De
reconstructie zal bijdragen tot een betere verkeersontsluiting en een hogere
belevingswaarde van de woonomgeving.
- Bij
het opstellen van het reconstructieplan is vooral aandacht geschonken aan
vervangende huisvesting, met name in het gebied tussen de Prof. Kernstraat en
de Prof. Mullerstraat. Ten noorden van de Prof. Cobbenhagenstraat zullen in de
zogenaamde 0-fase 59 woningen worden gebouwd terwijl de 131 woningen rond het
Prof. Henketplein vervangen worden door 136 woningen.
- Bij
het aantrekken van nieuwe bevolkingscategorieën is vooral aandacht geschonken
aan jongere gezinnen om de vergrijzing van de buurt tegen te gaan.
- Bij
de stedebouwkundige uitwerking is aansluiting
gezocht bij de maat van de aangrenzende bouwmassa's.
- Wat
betreft de woonomgeving ligt het probleem voornamelijk in de wijze hoe bepaalde
gebieden opengesteld kunnen worden ten behoeve van meervoudig gebruik. Gedacht
wordt dan aan het in de avonduren openstellen van het parkeerterrein rond het
P.T.T.-kantoor ten behoeve van het St. Maartenscollege en aan het openstellen
van sport- en speelvoorzieningen, nu in gebruik van diverse scholen, ten
behoeve van de jeugd van Wyckerpoort buiten de schooluren.
2. 2. 2. Lange termijn (na 10 jaar;
kaart 4)
Met
de ingrepen, zoals die onder 2.2.1. zijn beschreven kan al een aanmerkelijke
verbetering worden bereikt van het woon- en leefklimaat in Wyckerpoort. De
structurele problemen die er zijn, zoals het ruimtelijk isolement door de E9 en
het spoorwegemplacement, de interne versnippering en het gemis aan voldoende
openbaar groen, worden er echter maar gedeeltelijk door opgelost.
Om
dat te bereiken, werden er in de concept-Structuurschets van september 1977 de
volgende maatregelen genoemd:
- opheffing
van de overlast van de E9, hetzij door ondertunneling in het huidig tracé,
hetzij door omlegging van de E9 buitenom. Ook het spoorwegemplacement zal
geheel of gedeeltelijk moeten worden verplaatst;
- verbetering
van de relaties voor het langzame verkeer is dringend gewenst; vooral de
Meerssenerweg en de doorgetrokken Frankenstraat via het station naar de
citycorridor zijn belangrijke routes voor de integratie van de buitenwijken
Noord en Oost met de binnenstad;
- verbetering
van het woon- en leefklimaat door uitbreiding van wat er nog van het
Thorbeckeplantsoen is overgebleven, tot een meer volwaardige openbare
groenvoorziening;
- uitbreiding
van het netto woongebied door opheffing van het industriecomplex aan de Prof.
Moserstraat;
- verbetering
van de situatie bij de Koepelkerk aan de zijde van de Duitse Poort. De situatie
aan de Scharnerweg kan wezenlijk worden verbeterd door verruiming van het
profiel, zodat een volledige aansluiting met Noormannensingel en Oranjeplein
kan worden verwezenlijkt.
Bij
de toelichting tijdens de inspraakavonden is er nog eens op gewezen, dat een
aantal van de hier voren opgesomde wenselijkheden nogal een speculatief
karakter hadden. Het vraagstuk bijvoorbeeld van de E9 door of buiten de stad
was op dat moment (eind 1978) nog steeds in diepgaande studie terwijl ook de
directie van de Nederlandse Spoorwegen nog geen standpunt heeft bepaald over de
reconstructie van het stationemplacement. Tijdens de inspraakavonden is er
daarom nogal eens openlijk getwijfeld aan het nuttig effect van de opsomming
van dit soort wenselijkheden. De zin hiervan is echter, dat bij veranderingen
in bovenstedelijke elementen zoals E9 en spoorwegennet, ook het lokale belang
moet worden meegewogen in de uiteindelijke beslissing en het is daarom zaak dit
lokale belang in een zo vroeg mogelijk stadium uit te spreken. Het betekent
overigens wel dat het zeer moeilijk is om deze langere termijnaspecten te
verwerken in bestemmingsplannen die op een periode van de eerstkomende 10 jaar
worden ingericht.
Inmiddels
is door de raad van de gemeente Maastricht (op 3 februari 1981) een
principe-uitspraak gedaan omtrent de E9, waarin de voorkeur wordt uitgesproken
voor een ondertunneling. Omtrent het spoorwegemplacement is nog geen
definitieve beslissing genomen.
In
hoofdstuk 5 van dit rapport zal worden getracht, uitgaande van een
ondertunneling van de E9 en met inachtname van een aantal doelstellingen,
ontwikkelingsmodellen voor de lange termijn op te stellen, die het globale
kader vormen waarbinnen een bestemmingsplan moet passen en grotendeels tegemoet
komen aan de hierboven genoemde gewenste maatregelen op de lange termijn.
Voordat
tot het opstellen van de modellen voor lange termijn wordt overgegaan zal in
het navolgende een inventarisatie en analyse van de stedebouwkundige, verkeerskundige
en functionele structuur worden uitgevoerd (hoofdstuk 3).
Vanuit
deze inventarisatie en analyse worden reeds gesignaleerde knelpunten bevestigd
of opnieuw geformuleerd en zullen eventueel nieuwe knelpunten worden
toegevoegd. Op grond van knelpunten en randvoorwaarden worden doelstellingen
opgesteld (hoofdstuk 4). Vervolgens worden twee modellen voor de lange termijn
ontworpen, waaruit na toetsing aan de doelstellingen een keuze wordt gemaakt.
Uitgaande
van het voorkeursmodel is een schetsontwerp gemaakt, dat concreet het kader
aangeeft, waarin een gedetailleerde juridische regeling tot stand moet komen
(hoofdstuk 5).
Hoofdstuk
6 omvat de toelichting bij de opzet van het concept-bestemmingsplan en de bij
het plan behorende voorschriften.
In
het hiernavolgende wordt een aanvullende inventarisatie en analyse van
Wyckerpoort gegeven ten aanzien van de volgende aspecten:
- stedebouwkundige
structuur;
- verkeersstructuur;
- voorzieningenstructuur.
Hierbij
wordt enerzijds teruggegrepen op materiaal, zoals dat weergegeven is in de
Structuurschets Wyckerpoort 1979. Anderzijds zijn deze inventarisatie en
analyse gebaseerd op aanvullend onderzoek van adviesgroep Partners b.v. Voor
een benadering per aspect is gekozen, omdat op deze wijze het complexe karakter
van Wyckerpoort beter inzichtelijk gemaakt kan worden.
De
analyse mondt uit in de signalering van een aantal knelpunten en daaraan
gekoppelde doelstellingen. Deze knelpunten en doelstellingen zijn steeds het
resultaat van benaderingen per aspect. Een integratie van de oplossingen
gebeurt in een later stadium. Op basis van de geformuleerde doelstellingen
vindt dan een onderlinge afweging van de oplossingsmogelijkheden plaats,
hetgeen uitmondt in een ontwikkelingsmodel voor Wyckerpoort.
3. 2. Stedebouwkundige structuur
Bij
de behandeling van dit aspect zal achtereenvolgens worden ingegaan op:
- de
historisch-stedebouwkundige ontwikkeling;
- Wyckerpoort
in zijn stedelijke context;
- de
stedebouwkundige karakteristiek van Wyckerpoort zelf.
Terwijl
het eerste en tweede gedeelte in een meer beschrijvende vorm behandeld zullen
worden, zal het derde gedeelte van het onderzoek tevens een ruimtelijke
beoordeling omvatten.
Bij
de gesignaleerde ruimtelijke knelpunten zal tevens ingegaan worden op de
mogelijke verbetering van deze punten.
3. 2. 1. Historisch-stedebouwkundige
ontwikkeling (kaart 5)
De
belangrijkste kenmerken van de huidige stedebouwkundige verschijningsvorm van
Wyckerpoort, zijn direct terug te voeren tot de ontwikkeling die het gebied,
dat nu Wyckerpoort heet, in het verleden heeft doorgemaakt.
Van
agrarische randzone direct buiten de omwalling van Wyck heeft het zich in de
loop der tijden via een stedelijke randbebouwing ontwikkeld tot een gebied met
een zeker binnenstedelijk karakter.
Periode voor 1900
Het
huidige patroon van hoofdwegen, gevormd door de Meerssenerweg, Scharnerweg en
Heerderweg is tot stand gekomen na de sloop van de vestingwerken (1870) en de
aanleg van het spoorwegemplacement (1853-1865). Hierbij werd het knooppunt van
deze wegen, dat voor die tijd bij de Duitse- en St. Maartenspoort lag, omgelegd
naar zijn huidige situatie direct ten oosten van de spoorlijn. In eerste
instantie zijn er twee overgangen over het spoorcomplex aangelegd, één in het
verlengde van de Stationsstraat en één in het verlengde van de Akerstraat, de
Scharnerweg.
De
eerstgenoemde is komen te vervallen met de bouw van het "nieuwe" station
(1915). De tweede is inmiddels omgevormd tot tunnel (Scharnertunnel).
De
Pres. Rooseveltlaan was in die tijd als tracé aanwezig in de vorm van een
landweg, de Witte Vrouwenweg, zij het in een andere vorm en grootte. De gronden
tussen de spoorlijn en deze weg waren over het algemeen in gebruik als weide-
en tuingronden en werden aangeduid als het Wyckerveld.
Een
opvallende verschijning werd daarin gevormd door de toen reeds aanwezige villa
"Wyckerveld", die de visuele beëindiging vormde van de vorengenoemde
doorgetrokken Stationsstraat. Voor het overige was het gebied, op wat
lintbebouwing na, onbebouwd.
Periode van 1900 tot
1940
Rond
1900 zien we een eerste aanzet van fabrieksbebouwing op het terrein van de
Mosa, die in de daarop volgende jaren snel werd uitgebreid tot de huidige
omvang.
Woonbebouwing,
met name voor fabrieksarbeiders, ontstond eerst als lintbebouwing langs de
Meerssenerweg, ter hoogte van de Prof. Scholsstraat en de Prof. Moserstraat.
In
de jaren 1916 en 1921 werd pas woningbouw in een meer planmatige opzet in
Wyckerpoort gerealiseerd.
Gestart
werd in het gebied direct ten noorden van de Scharnerweg. Van daaruit werd de
bebouwing naar het noorden uitgebreid. De omgeving van de Prof. P.
Willemsstraat (1916), kreeg hierbij een ruimere stedebouwkundige opzet dan dat
het geval was in de omgeving van de Prof. Nijpelsstraat en de Moserstraat
(1921-1922). Deze woningen waren vooral bedoeld voor arbeiders van de Mosa. In
deze periode is, naast woningbouw langs de Heerderweg, ook de Koepelkerk tot
stand gekomen.
Periode van 1940 tot
1960
Na
1922 duurde het eerst tot 1945 voordat weer sprake was van een duidelijke
uitbreiding in Wyckerpoort.
De
Scharnerweg werd afgebouwd en samen met de Heerderweg kreeg ook het zuidelijk
woongebied rond de Waldeck Pyrmontstraat vorm.
In
de jaren 1949 tot 1951 lag het accent op het noordelijk woongebied en werd de
Generalenbuurt gebouwd. Het Old Hickoryplein kwam in 1955 als laatste tot stand
op de plaats van de voormalige puinstort van de Mosa.
Periode van 1960 tot
heden
Na
1960 is de oostelijke rand van Wyckerpoort langs de E9 afgebouwd. In 1960 komt
de flatbebouwing langs de Pres. Rooseveltlaan, Oranjeplein en Prinsesselaan tot
stand. Vervolgens, in 1962 en 1964, de flats aan het Koningsplein en de
Nassaulaan. Deze ontwikkeling zet zich tot heden door, met als laatste
bouwinitiatief het P.T.T.-complex aan de Prof. Cobbenhagenstraat.
Momenteel
rest nog een beperkte onbebouwde ruimte in deze randzone.
Volgens
het bestemmingsplan Rijksweg 75 kan deze zone gebruikt worden voor bebouwing
ten behoeve van bijzondere doeleinden.
Sinds
het begin van de jaren '70 is ook het proces van vernieuwing van de oudere
bebouwing in Wyckerpoort op gang gekomen.
Allereerst
is de uit de periode voor 1900 daterende bebouwing aan de Simpsonstraat
vervangen door nieuwbouw.
In
1980 is een start gemaakt met de renovatie en nieuwbouw in de omgeving van het
Henketplein.
Gezien
de kwaliteit van met name de oudere bebouwing zal deze ontwikkeling zich in de
toekomst zeker doorzetten.
3. 2. 2. Wyckerpoort in zijn stedelijke samenhang (kaart
6)
Wyckerpoort
maakt deel uit van dat stedelijke gebied van Maastricht, dat zich vanaf de Maas
uitstrekt via Scharn tot voorbij Heer.
Dit
gebied wordt in noord-zuidrichting doorsneden door twee zware infrastructurele
lijnen, te weten de spoorlijn Sittard - Luik en de E9.
Deze
lijnen vormen de direct begrenzing van Wyckerpoort en bepalen in belangrijke
mate de hoofdkarakteristiek van het gebied en de relaties met de omliggende
gebieden.
Met
name de ruimtelijke scheiding van het spoorwegemplacement vormt een zware
barrière in de relatielijnen die vanuit Wyckerpoort naar Wyck en de binnenstad
lopen.
In
principe zijn er maar drie oversteekmogelijkheden, waarvan die ter hoogte van
de Scharnerweg de belangrijkste en het meest centrumgericht is. De overige
twee, langs de Viaductweg en de J.F. Kennedysingel zijn, vanuit Wyckerpoort
bezien, van minder belang.
Op
zich vormen de laatstgenoemde wegen de noordelijke en zuidelijke begrenzing van
Wyckerpoort. Terwijl echter in het noorden nog sprake is van een duidelijke
ruimtelijke relatie met Nazareth, is de ruimtelijke relatie met de omringende
gebieden in het zuidelijk gedeelte, zeker met Akerpoort, veel minder sterk.
Bezien
we de oostelijke begrenzing van het gebied, dan kunnen we stellen, dat de E9
hier, net als het spoorwegemplacement aan de andere zijde, een ruimtelijke
barrière vormt. De barrièrewerking van de E9 is overigens geringer dan die van
het spoorwegemplacement.
De
Scharnerweg vormt hier de belangrijkste oversteek, terwijl de koppelingen ter
plaatse van de Prof. Quixstraat, de Prof. Cobbenhagenstraat, Frankenstraat en
Prinsenlaan op het tweede plan staan.
Ruimtelijk
bezien wordt de barrièrewerking van de E9 nog versterkt door de hoogbouw langs de
Pres. Rooseveltlaan en de Nassaulaan en de ruimtewerking, die uitgaat van het
Konings- en Oranjeplein.
Van
een ruimtelijk verband tussen Wyckerpoort en Oostermaas/Scharn is dan ook
nauwelijks sprake, hoewel beide wijken daar, door hun ligging en structuur,
goede aanknopingspunten voor bieden.
Vanuit
dit oogpunt bezien, is een ondertunneling van de E9 een zeer positief te
waarderen ingreep, waardoor de integratie/koppeling van de woonwijken zou
worden bevorderd.
3. 2. 3. Stedebouwkundige karakteristiek van Wyckerpoort
Inleiding
Wyckerpoort
is, zoals hiervoor omschreven, in een gelijkmatig gespreid bouwproces van ruim
een eeuw tot stand gekomen. Een proces dat tot de dag van vandaag doorloopt.
Als
zodanig verenigt het alle kenmerken van deze bouwgeschiedenis in zich niet
alleen op architectonisch, maar ook op stedebouwkundig vlak. Naast
lintbebouwing uit de 19e eeuw en verschillende typen volkswoningbouw uit de
jaren 1900 -1940 treft men in de wijk ook karakteristieke flatbouw van de jaren
1950 en 1960 aan; dit alles in een sterk gevarieerde stedebouwkundige opzet.
Daarnaast
kenmerkt Wyckerpoort zich ook door een gevarieerde functiestructuur met
bedrijfsbebouwing in het noorden en zuiden en kantoor-/school-/winkel- en
woonfuncties in het middengebied.
Alles
bijeen levert dit een ruimtelijk sterk gevarieerd beeld op.
Enerzijds
geeft dit aanleiding tot een duidelijke identiteit en een zekere herkenbaarheid
van de schillende onderdelen van Wyckerpoort, anderzijds leidt dit tot een
rommelig en ruimtelijk versnipperd beeld, zeker voor de niet-bewoner.
Gezien
de opmerkingen uit de inspraakronde, wordt dit punt echter niet zozeer als
probleem ervaren. De positieve werking die van deze stedebouwkundige kenmerken
uitgaat, wordt in sommige gevallen hoger gewaardeerd dan de negatieve: men
spreekt over gezelligheid en privacy.
Vanuit
deze achtergrond en vanuit het feit dat ingrijpende structuurveranderingen niet
tot de mogelijkheden behoren, zal in het verdere verloop van dit hoofdstuk
steeds uitgegaan worden van de bestaande stedebouwkundige hoofdstructuur.
Het
hiernavolgende onderzoek zal zich met name richten op de karakteristiek van
deze structuur.
Onderzoek en werkwijze
De
stedebouwkundige karakteristiek van Wyckerpoort wordt bepaald door een aantal
ruimtelijke elementen, die met elkaar de stedebouwkundige opbouw en situatie
vormen.
In
het kader van het voorliggende plan zijn de belangrijkste van deze ruimtelijke
elementen geïnventariseerd en is gezocht naar die kenmerken, die de
stedebouwkundige karakteristiek in sterke mate positief of negatief bepalen.
De
ruimtelijke elementen zijn onderzocht, waarbij vooral gelet is op de onderlinge
samenhang van de kenmerken en niet op de gedetailleerde waarneming per kenmerk.
A. De
volgende aspecten zijn onderscheiden:
- structuurbepalende
ruimten;
- karakter
van open ruimten;
- ruimtevormend
groen;
- waardering
van de open ruimten;
- wandkwaliteit;
- schaalverschillen;
- bijzondere
elementen + zichtlijnen.
De
resultaten van dit onderzoek zijn op de kaarten 7 tot en met 13 weergegeven. Op
de gevolgde methodiek wordt hieronder kort ingegaan, waarna de belangrijkste
ruimtelijke knelpunten per deelgebied worden geresumeerd.
- Structuurbepalende
ruimten (kaart 7)
Op
kaart 7 zijn de belangrijkste ruimten weergegeven, die de structuur van
Wyckerpoort mede bepalen. Onder structuurbepalende ruimten worden verstaan de
wanden en de open ruimten die in combinatie met elkaar karakteristiek zijn voor
het gebied. De inrichting en het voorkomen van deze ruimten bepalen dan ook
meer dan andere ruimten, de karakteristiek van Wyckerpoort. Bij een eventuele
verandering of herinrichting van open ruimten zijn het juist deze ruimten waar
extra aandacht aan geschonken zou dienen te worden.
- Karakter
van open ruimten (kaart 8)
Op
kaart 8 is een onderscheid gemaakt in de verschillende typen open ruimten:
- Ruimten
met boulevardkarakter:
● breed
tot zeer breed profiel;
● duidelijke
verkeersfunctie;
● weinig
groen;
● voorbeeld:
Rooseveltlaan, Meerssenerweg-Noord.
- Ruimten
met laankarakter:
● breed
profiel;
● woon/verkeersfunctie;
● duidelijk
groen karakter;
● voorbeeld:
Noormannensingel, Prof. P. Willemsstraat.
- Ruimte
met straatkarakter:
● smal
profiel;
● woonfunctie;
● steenachtig
karakter;
● voorbeeld:
Prof. Scholsstraat, Gen. Hodgesstraat.
- Ruimte
met pleinkarakter:
● zeer
breed profiel in lengte en breedte;
● woon/verkeersfunctie;
● groenkarakter;
● voorbeeld:
Koningsplein, Old Hickoryplein.
In
een aparte categorie zijn de onbepaalde ruimten opgenomen die geen duidelijk
voorkomen hebben en als zodanig ook niet bijdragen tot het totaalbeeld van
Wyckerpoort. Dit zijn tevens de ruimten die voor herinrichting in aanmerking
komen.
- Ruimtevormend
groen (kaart 9)
In
deze categorie zijn die groenelementen opgenomen die een rol spelen in de
begrenzing en de bepaling van de karakteristiek van de verschillende ruimten
van Wyckerpoort.
Het
gaat hierbij vooral om wat grotere groenelementen zoals boomgroepen en
laanbeplantingen.
- Waardering
van de open ruimten (kaart 10)
Hierbij
is een globale beoordeling gegeven van de inrichting van open ruimten.
Enerzijds
is gelet op de inrichting in relatie tot de functie, anderzijds is bezien op
welke manier en in welke mate de inrichting de belevingswaarde van de open
ruimte beïnvloedt. Laag gewaardeerd zijn over het algemeen die ruimten waarvan
de inrichting:
1. slecht
aansluit op het huidige gebruik dat van die ruimten gemaakt wordt;
2. De
belevingswaarde van die ruimten in negatieve zin beïnvloedt.
Hoog
gewaardeerd zijn die ruimten waarbij het tegenovergestelde het geval is.
- Wandkwaliteit
(kaart 11)
In
deze beoordeling is de bebouwing bezien in zijn hoedanigheid van
ruimtebegrenzend element. De panden zijn niet individueel op hun wandkwaliteit
beoordeeld. De nadruk ligt op de bijdrage van de afzonderlijke wanden tot het
totaalbeeld van een straat- of pleinwand. Daar waar de wanden een verstoring
vormden van dit beeld, is gekozen voor een negatieve beoordeling en in het
omgekeerde geval voor een positieve beoordeling. Neutrale wanden zijn opgenomen
in een aparte categorie "indifferente wanden".
- Schaalverschillen
(kaart 12)
Wyckerpoort
is opgebouwd uit bebouwingselementen met een sterk gevarieerde grootte. Voor
het merendeel zijn het, al of niet gesloten bouwblokken, opgebouwd uit
woonpanden met een overwegend kleine schaal.
Deze
kleinschalige elementen worden afgewisseld door elementen van een groter
formaat, waardoor in structureel opzicht vaak een harmonisch geheel ontstaat.
Deze harmonie wordt op een aantal plaatsen onderbroken door grofschalige
gebouwen, die een aantasting betekenen van het totaalbeeld en als zodanig
negatief te beoordelen zijn.
- Bijzondere
elementen en zichtlijnen (kaart 13)
In
deze laatste categorie zijn die bebouwingselementen opgenomen, die door hun
ligging, vorm of speciale betekenis een bijzondere functie hebben in de
bepaling van de karakteristiek van Wyckerpoort.
Ook
hier is een onderscheid gemaakt in positief en negatief werkende elementen,
terwijl de eerste categorie een duidelijk positieve bijdrage levert aan het
totaal beeld van de buurt, wordt het beeld door de tweede categorie meer
negatief beïnvloed. Tevens zijn de belangrijkste zichtlijnen en invloedsgebieden
op tekening opgenomen, van waaruit deze bebouwing waarneembaar is.
Knelpunten
stedebouwkundige structuur (kaart 14)
De
knelpunten die uit de inventarisatie van de stedebouwkundige structuur
voortvloeien, worden per deelgebied aangegeven.
De
deelgebieden (zie kaart 14) zijn zo gekozen dat ze een gebied omvatten met een
samenhangende karakteristiek. De karakteristiek per deelgebied bepaalt dan ook
of iets als knelpunt wordt beschouwd. Afhankelijk van de karakteristiek kan
iets in het ene gebied een knelpunt zijn, maar hoeft in het andere gebied niet
als zodanig te gelden.
Gebied
1
Omvat
merendeels het terrein van de Mosa. Het gebied is niet openbaar toegankelijk en
manifesteert zich alleen duidelijk vanaf de openbare weg. In dit kader is dan
ook alleen de sterk monotone wandwerking aan de zijde van de Meerssenerweg als
knelpunt te beschouwen.
In
combinatie met de brokkelige wandwerking aan de oostzijde, de gebrekkige
straatdetaillering en het
weinige ongestructureerde groen, levert dit gedeelte van de
Meerssenerweg een ruimtelijk onaantrekkelijk beeld op.
Gebied
2
Binnen
dit gebied zijn de volgende belangrijkste knelpunten te noemen:
- de
ruimtelijke situatie rond de Prof. Moserstraat - Prof. Mullerstraat met de
storende wand van het kleinere Mosacomplex. De gebrokkelde straatwand aan de
Meerssenerweg tussen de Prof. Moserstraat en de Prof. Pasmansstraat. De
ruimtebegrenzing langs de Prof. Mullerstraat is, in samenhang met het
aangrenzende achtergebied, ter hoogte van de Prof. Italiestraat onduidelijk;
- de
inrichting en detaillering van de volgende gebieden:
- het
parkeerterrein aan de Prof. Pasmansstraat;
- het
openbare groen langs de Gen. Eisenhowerstraat is zonder indeling en omvat geen
opgaande elementen;
- langs
de Kol. Millerstraat (noordelijk gedeelte) is de parkeerruimte sterk gespreid
en de inrichting van het openbaar groen gebrekkig;
- de
openbare ruimte rond de Johnson, Lockett- en Hobbstraat is voorzien van weinig
groen en wordt door de auto bepaald. De inrichting van de achtertuinen en de
dissonerende situering van de drie bouwblokken dragen hier in negatieve zin bij
tot een over-gevarieerd, stenig totaalbeeld;
- de
overige woonstraten in dit gebied leveren een soortgelijk beeld op, waarbij de
beschikbare openbare ruimte vooral ingericht is ten behoeve van het gemotoriseerd
verkeer. Door de geringe straatbreedtes blijft er weinig ruimte over voor
andere functies en groen;
- de
Pres. Rooseveltlaan vormt een apart knelpunt. Door de sterke wandwerking van de
flats tot de Prof. Cobbenhagenstraat, zonder duidelijke geleding en een
inrichting die geheel is afgestemd op de verkeersfunctie, heeft deze laan een
sterk "goot"-karakter gekregen, waardoor ruimtelijk een
onaantrekkelijk uiterlijk ontstaat. Zonder of met minder verkeer heeft de laan
ons inziens de mogelijkheden om zich middels een goede groendetaillering te
ontwikkelen tot een prettige ruimte.
Gebied
3
Als
belangrijkste knelpunten binnen dit gebied kunnen genoemd worden:
- Meerssenerweg
De
straatruimte vervloeit bij dit gedeelte van de weg met het spoorwegemplacement,
waardoor een grofschalige ongestructureerde ruimte ontstaat. De weg zelf is zwak
en onduidelijk ingedeeld, waarbij vooral oplossingen ten behoeve van ventweg en
fiets opvallen;
- St.
Maartenscollege
De
restanten van het Thorbeckeplantsoen vormen hier samen met de villa Wyckerveld
en het St. Maartenscollege een onduidelijk stedebouwkundig geheel, sterk in
contrast met de omringende woonbuurten, die zich kenmerken door een strak
gesloten blokbebouwing.
Voor
al de woonstraten in het noordelijk gedeelte van dit gebied is eenzelfde
constatering te maken als voor gebied 2. De inrichting is sterk autogericht,
waarbij andere functies in het gedrang zijn gekomen.
Gebied
4
Dit
gebied typeert zich door een geheel andere karakteristiek dan de overige
gebieden. Terwijl vooral de gebieden 2 en 3 zich onderscheiden door een
blokopbouw waarbij de openbare ruimten gevormd worden door straatwanden, is in
dit gebied sprake van een min of meer continu doorlopende ruimte, waarin
betrekkelijk los een aantal grofschalige elementen zijn opgenomen.
Rond
het Koningsplein en Oranjeplein leidt dit tot een duidelijk herkenbare ruimte,
waarin vooral de westelijke wanden een beeldbepalende rol spelen.
Het
benzinestation wordt hier als storend element ervaren. In het noordelijk
gedeelte van dit gebied is duidelijk sprake van een stedebouwkundig probleem.
De ruimte wordt gedomineerd door het P.T.T.-kantoor, dat door omvang,
vormgeving en materiaalgebruik sterk afsteekt tegen de omgeving.
De
tussenruimten, zoals de directe parkeeromgeving van het P.T.T.-kantoor en het
sportveld van het St. Maartenscollege dragen niet, of nauwelijks bij tot een
positieve beïnvloeding van het ruimtelijke beeld. Vooral het sportveld met zijn
sterk scheidende randbeplanting werkt negatief.
De
Scharnerweg valt in dit verband op door zijn verkeerskarakter en het ontbreken
van groen.
Gebied
5
In
dit gebied zijn als knelpunten te noemen:
- het
bouwblok van de Koepelkerk.
Terwijl
aan de zijde van de Scharnerweg sprake van een gesloten wand, zijn de wanden
langs Prinsesselaan en Heerderweg sterk verbrokkeld, waardoor vanaf het
openbaar gebied een doorkijk ontstaat op het visueel onaantrekkelijke
binnenterrein;
- de
Heerderweg.
In
zijn huidige voorkomen heeft de Heerderweg nog het karakter van een afgeknotte,
vroeger belangrijke uitvalsweg:
- het
profiel is te ruim in verhouding tot het gebruik dat ervan gemaakt wordt.
Overheersend zijn de verkeersoplossingen, maar ook de laatste herinrichting om
de verkeerssnelheid terug te brengen, hebben niet bijgedragen tot een
evenwichtig straatbeeld;
- aan
de zuidzijde van de weg ontbreekt over grote afstand een duidelijke begrenzing
aan de kant van het Dotremontterrein en de spoorlijn;
- de
beëindiging van de E9 is abrupt en zonder ruimtelijke begeleiding. Visueel
loopt de weg achter de E9 nog door in de Akersteenweg, terwijl er functioneel
geen enkele relatie meer bestaat.
Gebied
6
Dit
gebied draagt een typerend bedrijfsterreinkarakter, waarbinnen de volgende
punten opvallen:
- het
braakliggende Dotremontterrein;
- het
zelfs voor een bedrijfsterrein toch wel zwaar verbrokkeld profiel van de
Heerderdwarsstraat.
3. 3. 1. Gemotoriseerd verkeer
In
het Verkeerscirculatieplan en het Structuurplan 1975 wordt de
hoofdverkeersstructuur van Maastricht beschreven (kaart 15).
Op
de oostelijke Maasoever heeft het interlokale verkeer de beschikking over de
E9. Daarnaast zijn wegen van een eerste of tweede orde onderscheiden, al naar
gelang de zwaarte van hun stedelijke ontsluitingsfunctie.
De
noordtangent met de toekomstige Noorderbrug en de zuidtangent met de
Kennedybrug behoren tot de eerste orde. Deze wegen hebben een
hoofdontsluitingsfunctie in het oostelijk stadsdeel.
De
Scharnerweg en de Heugemerweg zijn wegen van de tweede orde en hebben een
wijkontsluitingsfunctie. Door de ingesloten ligging tussen spoorlijn en E9,
kent Wyckerpoort slechts een beperkt aantal aanhaakpunten op deze stedelijke
hoofdstructuur. Als belangrijkste zijn te noemen: de
Viaductweg/Scharnerweg/spoorwegovergangen/Duitse Poort, Ariënsstraat en de
Kennedysingel/E9.
Daarnaast
is de buurt direct vanaf de E9 bereikbaar via een afrit, die uitkomt op de
westelijke ventweg van de Pres. Rooseveltlaan.
Binnen
Wyckerpoort zijn deze aanhaakpunten onderling verbonden door de Meerssenerweg
en Heerderweg/Heerderdwarsstraat of St. Gerardusweg en Noormannensingel.
Deze
wegen vervullen de functie van buurtontsluitingswegen, waarbij hun koppeling
met de Scharnerweg als wijkontsluitingsweg onvolledig is (verbinding
Meerssenerweg - Scharnerweg richting stad ontbreekt bijvoorbeeld).
Naast
een buurtontsluitingsfunctie hebben de Meerssenerweg en de Heerderweg/St.
Gerardusweg een zekere doorgaande functie, doordat zij een directe verbinding
vormen tussen de eerdergenoemde stadstangenten, de Viaductweg en de
Kennedysingel.
Daarbij
speelt de St. Gerardusweg nog een rol als kortsluiting tussen de
spoorwegovergang DuitsePoort en die van de Ariënsstraat.
De
doorgaande functie van met name de Meerssenerweg kan in de toekomst nog verder
toenemen als een directere koppeling tussen de Heugemerweg en de
spoorwegovergang Duitse Poort tot stand komt.
Het
feit dat de Noormannensingel als buurtontsluitingsweg fungeert, komt doordat:
1. de
Meerssenerweg, zoals gezegd, geen directe verbinding heeft met de Scharnertunnel
richting stad en de Noormannensingel dat wel heeft;
2. de
ontsluitingsstructuur van Oostermaas-Noord zodanig is dat het centrumgericht
verkeer vanuit de buurt eerder geneigd is gebruik te maken van de Voltastraat -
Prof. Cobbenhagenstraat - Noormannensingel dan van een route via de
Schaepmansstraat/Koning Clovisstraat en Scharnerweg.
De
overige straten van Wyckerpoort zijn van een lager c.q. woonstraat niveau,
hoewel de Prof. Cobbenhagenstraat, de Prinsessestraat en de Prof. Nijpelsstraat
nog een zekere ontsluitingsfunctie vervullen.
Bijzondere
verkeersmaatregelen in de vorm van éénrichtingsverkeer, treffen we tenslotte
in Wyckerpoort aan in het noordelijk plandeel en de St. Gerardusweg. Dit in
verband met de geringe profielbreedtes.
De
verkeersbelasting op het hiervoren omschreven wegensysteem is weergegeven op
kaart 16 in motorvoertuigen per etmaal. De hoge verkeersintensiteiten op de
buurtontsluitingswegen en de E9 komen hierin duidelijk tot uitdrukking.
Knelpunten met
betrekking tot het gemotoriseerd verkeer
- Door
de ligging van de Rijksweg, de E9, binnen de bebouwde kom, gecombineerd met een
bebouwing direct langs de weg, ondervinden de bewoners daar lawaai- en
stankoverlast.
- De
indruk bestaat dat de uitrit van de E9, uitkomend op de ventweg van de Pres.
Rooseveltlaan sluipverkeer door het woongebied van Wyckerpoort tot gevolg
heeft.
- De
Meerssenerweg vervult naast zijn functie als buurtontsluitingweg een functie
voor het doorgaand verkeer met als gevolg een hogere verkeersintensiteit dan
absoluut noodzakelijk. Door het grove profiel van deze weg wordt er met hoge
snelheden gereden.
- De
smalle St. Gerardusweg vervult een functie voor het doorgaand verkeer vanaf de
Meerssenerweg naar de E9 en naar Akerpoort.
- Ondanks
de herprofilering van de Heerderweg wordt hier nog met hoge snelheden gereden.
Voor een woonstraat heeft de Heerderweg veel verkeer, met name vrachtverkeer
van en naar het bedrijfsterrein.
- De
koppeling tussen de Meerssenerweg en de Scharnerweg verloopt via de ventwegen.
De combinatie tussen fiets - snelverkeer en parkeren leidt tot gevaarlijke
verkeerssituaties (met name door het weven van gemotoriseerd en fietsverkeer
op de zuidelijke ventweg).
- Door
de onvolledige verbinding tussen de Meerssenerweg en Scharnerweg vervult de
Noormannensingel een ontsluitingsfunctie voor Wyckerpoort, hetgeen een extra
verkeerbelasting van deze singel veroorzaakt. Vanwege de lange rechtstand van
de singel worden hoge rijsnelheden ontwikkeld.
- Doordat
ook het verkeer vanuit Oostermaas ten dele afgewikkeld wordt via de
Noormannensingel, ontstaat er een gevaarlijk kruispunt, waar deze singel
samenkomt met de Prof. Cobbenhagenstraat, Prof. Nijpelsstraat en Prof.
Mullerstraat.
- De
indruk bestaat, vooral verwoord in de inspraak, dat sluipverkeer gebruik maakt
van de dwarsstraten tussen de Noormannensingel/Prof. Mullerstraat en de
Meerssenerweg (vooral in de Professorenbuurt).
- De
afslagen vanaf de Meerssenerweg naar de woonstraten in Wyckerpoort leiden tot gevaarlijke
situaties, met name voor het verkeer vanuit de noordelijke richting.
- Het
eenrichtingsverkeer brengt veel extra verkeersbewegingen met zich mee, vooral
in het noordelijk deel van Wyckerpoort.
3. 3. 2. Voetgangers- en fietsverkeer
Voor
de voetgangers en fietsers zijn, buiten de normale voorzieningen, geen aparte
paden of stroken langs de wegen gereserveerd.
De
oost-westverbinding tussen Wyckerpoort en de buurten aan de andere zijde van de
spoorlijn (onder andere de binnenstad, het centrum), is zwak.
Over
het spoor zijn slechts twee verbindingen: de Scharnertunnel en de overweg bij
de Duitse Poort.
De
verbinding met de oostelijke stadsdelen is redelijk. Over de E9 zijn voor het
langzaam verkeer 5 oversteekpunten opgenomen.
Volgens
het Fietsverkeersplan en de reacties van de bewoners die gedurende de inspraak
naar voren zijn gebracht, dienen de centrumgerichte fietsroutes binnen
Wyckerpoort als volgt te verlopen (kaart 17):
route 9: langs de Meerssenerweg;
route 10: Frankenstraat, Koningsplein, Scharnertunnel;
route 11: Adelbert van Scharnlaan, Oranjeplein, Scharnertunnel.
Specifieke
schoolroutes komen in de buurt niet voor.
Knelpunten met
betrekking tot het langzaam verkeer
- De
ontsluitingsmogelijkheden van het gebied ten aanzien van het voetgangers- en
fietsverkeer zijn zeer beperkt; vooral de voetgangersrelaties naar de
binnenstad zijn gebrekkig.
- Langs
de Scharnerweg moet de fietser gebruik maken van de ventwegen. Doordat de
ventwegen intensief gebruikt worden (gemotoriseerd verkeer, parkeren, laden en
lossen), leidt dit tot gevaarlijke verkeerssituaties, mede door het weven van
gemotoriseerd en fietsverkeer.
- Het
ontbreken van aparte fietspaden of -stroken op de Meerssenerweg en de
Heerderweg is een urgent knelpunt, gezien de hoge verkeersintensiteit en
rijsnelheden.
- De
onduidelijke en onverwachte overgangen tussen de ventwegen en de rijbaan van de
Meerssenerweg leiden tot gevaarlijke verkeerssituaties.
- Het
slingeren van de rijbaan van de Heerderweg ter vermindering van de rijsnelheid
van het gemotoriseerd verkeer kan, zoals waarneming ter plaatse leert, voor het
fietsverkeer een verhoogd risico opleveren.
- De
genoemde hoofdfietsroutes hebben binnen Wyckerpoort nog geen vorm gekregen,
waarbij de Scharnertunnel en de overweg Duitse Poort als verzamelroutes voor
het oostelijke stadsdeel duidelijk verbetering behoeven.
- Een
aantal oversteekpunten zijn onveilig. Dat geldt met name voor:
● het
kruispunt Prof. Cobbenhagenstraat-Noormannensingel;
● de
oversteek Noormannensingel-Scharnerweg;
● de
oversteek Scharnerweg-E9;
● de
oversteek Meerssenerweg naar enkele woonstraten in Wyckerpoort.
In
het kader van het voorliggend plan is een parkeeronderzoek gehouden.
Hiertoe
zijn 's-middags (14.00 - 16.00 uur), 's-avonds (19.30 - 21.30 uur) en 's-nachts
(23.00 - 02.00 uur) de in Wyckerpoort geparkeerde auto's geregistreerd.
Daarnaast is de beschikbare parkeerruimte op zowel openbaar als privégebied opgenomen.
Aan de hand van beide gegevens zijn berekend:
a. de
bezettingsgraad van de parkeerplaatsen verdeeld over de dag;
b. de
verhouding tussen het aantal woningen en het aantal parkeerplaatsen per straat.
In
deze berekening is de reëel beschikbare parkeercapaciteit gesteld op 80% van de
theoretisch aanwezige parkeerruimte. Dit in verband het normaal optredend te
ruim of verkeerd parkeren, waardoor meer ruimte in beslag wordt genomen, dan
strikt noodzakelijk is.
In
het onderzoek wordt verder niet ingegaan op het parkeren rond het Prof.
Henketplein, daar tijdens de tellingen een aantal woningen leeg stonden in
verband met renovatiewerkzaamheden.
De
resultaten van dit onderzoek zijn in bijlage 1 opgenomen. De belangrijkste
conclusies zijn hieronder vermeld.
Over
het algemeen kan gesteld worden, dat de parkeervoorzieningen achtergebleven
zijn bij de ontwikkeling van het overige ruimtegebruik. Ten aanzien van het
woonparkeren is het volgende te constateren:
a. bij
vergelijking van de parkeercapaciteit in het woongebied met het aantal
geparkeerde auto's (bezettingsgraad 's-nachts) valt op, dat in een aantal
straten de aanwezige capaciteit al volledig benut wordt door de bewoners. Er is
sprake van een duidelijk parkeerprobleem op de volgende punten (zie ook kaart
18):
Scharnerweg,
Prof. Pieter Willemsstraat en het Koningsplein;
b. bij
vergelijking van de parkeercapaciteit met het aantal per straat aanwezige
woningen valt op, dat een acceptabele parkeernorm van 1,2 parkeerplaats per
woning slechts hier en daar wordt gehaald (kaart 19).
Wanneer
in de toekomst het autobezit verder toeneemt zullen op die plaatsen waar de
norm niet gehaald wordt, zeker parkeerproblemen ontstaan. Als probleempunt
kunnen genoemd worden:
1. Kolonel
Johnsonstraat, Overste Lockettstraat, Generaal Hobbstraat, Generaal
Hodgesstraat;
2. de
Meerssenerweg-Noord;
3. het
Koningsplein, Oranjeplein en Scharnerweg.
Ten
aanzien van het parkeren voor de kantoren, bedrijven, scholen en andere verkeersaantrekkende
functies kan, door vergelijking van de bezettingsgraad tijdens en buiten
werkuren, geconstateerd worden, dat de grote bedrijven en scholen een extra
parkeerbelasting veroorzaken binnen het woongebied.
Als
specifieke probleempunten kunnen hier genoemd worden (zie ook kaart 20):
- De
omgeving van de Mosa. Door werknemers van vooral dit bedrijf wordt langs de
Meerssenerweg en het direct aangrenzend woongebied zo geparkeerd, dat dit
aanleiding geeft tot overlast.
- Het
noordelijk gedeelte van de Heerderweg en de Prinsesselaan. Ook hier is sprake
van parkeeroverlast ter hoogte van de daar aanwezige bedrijven.
- De
directe omgeving van het St. Maartenscollege. In het bijzonder langs de
Noormannensingel wordt overgeparkeerd, waardoor direct omwonenden overlast
ondervinden.
- De
omgeving van het P.T.T.-kantoor. In principe wordt een belangrijk gedeelte van
het parkeren ten behoeve van dit kantoor opgevangen op het eigen parkeerterrein
(185 parkeerplaatsen). Het overige parkeren ten behoeve van dit kantoor vindt
plaats in de woonbuurt, wat gezien de opmerkingen uit de inspraak, op een
aantal plaatsen aanleiding geeft tot overlast.
- Het
zuidelijk gedeelte van de Scharnerweg. Voor de hier aanwezige winkels en
bedrijven wordt frequent op plaatse geparkeerd waar dat niet is toegestaan.
- De
omgeving van het Koningsplein. Dit door de verkeersaantrekkende werking van
het A.N.W.B.-kantoor (vooral in de zomermaanden) en de overige kantoren en
praktijken.
- De
Prof. Pieter Willemsstraat ten gevolge van de school, vooral in de avonduren.
- Omgeving
van de Prof. Kernstraat. Uit de inspraak kwam naar voren, dat op sommige
momenten het bezoek aan de gymzaal zorgt voor parkeerproblemen.
Daarnaast
komen in algemene zin nog een aantal situaties voor, die meer als kwalitatieve
problemen kunnen worden aangemerkt, zoals:
- het
parkeren op de brede stoepen rond het Old Hickoryplein;
- het
ongeregeld parkeren voor de winkels langs de Meerssenerweg (nr. 275-287);
- de
slechte parkeermogelijkheden langs het noordelijk gedeelte van de
Meerssenerweg.
3. 3. 4. Openbaar vervoer (kaart 21)
Door
Wyckerpoort volgt de stadsbus een route, waardoor deze buurt verbonden wordt
met Nazareth en met het station en de binnenstad.
Via
de bushalte aan het Koningsplein is Wyckerpoort verbonden met de doorgaande
busroutes langs de Scharnerweg naar Oostermaas, Amby, Scharn en Heer. Het
grootste deel van het woongebied is gelegen binnen een loopafstand van 400m tot
de bushaltes.
Vanaf
het station en Scharnerweg rijdt de bus via de Prinsesselaan, de Heerderweg,
Meerssenerweg, Prof. Nijpelsstraat, Prof. Kernstraat en Gen. Simpsonstraat
over de Meerssenerweg naar Nazareth. Vanaf Nazareth loopt de busroute via de
Prof. Pasmanstraat, Prof. Mullerstraat, Noormannensingel, Scharnerweg naar het
station. Voor een soepel verloop van deze route worden de bochten tussen de
Prof. Pasmanstraat, Old Hickoryplein en Prof. Mullerstraat als nadelig ervaren.
Een
tweede nadeel van de huidige busroute is dat de Gen. Simpsonstraat te smal is
voor een busroute in twee richtingen. Dit heeft ertoe geleid dat er na een
uitvoerige inspraakprocedure over drie mogelijke varianten met betrekking tot
een alternatieve busroute tussen het Old Hickoryplein en de Noormannensingel
gekozen is voor variant 1.
Op
basis van de tegen deze variant ingediende bezwaren, is bij de vaststelling van
het bestemmingsplan gekozen voor een gewijzigde variant 1.
Deze
variant houdt in dat de zuid-noordroute van de bus verloopt via de Prof. Kernstraat;
de noord-zuidroute via de Prof. Mullerstraat.
Bij
dit voorstel kan de bus zoveel mogelijk volgens de huidige route rijden. Om
eventuele problemen bij evenementen in de kerk te voorkomen, moet er een
voorrijstrook (langsparkeren) voor de kerk aangelegd worden tussen de Prof.
Kernstraat en de Prof. Mullerstraat. Voor het op te stellen concept
bestemmingsplan zal deze variant als randvoorwaarde dienen te gelden. Wel moet
daarbij worden aangetekent dat deze keuze een aantal nadelige gevolgen met zich
meebrengt:
- de
Prof. Mullerstraat kan niet meer als woonerf worden ingericht;
- de
scholen aan de Prof. Mullerstraat vragen om een verkeersveilige route;
- een
groter gedeelte van het woongebied wordt doorsneden door busroutes.
Bevolkingsontwikkeling
Per
1 januari 1981 telt Wyckerpoort 3.856 inwoners. Vergeleken met 1 januari 1971
is de bevolking van Wyckerpoort met 14% gedaald, terwijl de bevolking van
geheel Maastricht met 2,5% is toegenomen.
In
de volgende grafiek is de leeftijdsopbouw van Wyckerpoort op basis van de
volkstellingsgegeven 1971 en per 1 januari 1981 weergegeven.
Ter
vergelijking is ook de leeftijdsopbouw van Maastricht voor diezelfde data
weergegeven.
In
Wyckerpoort is gedurende de afgelopen periode van 10 jaar het aantal kinderen
(tot 15 jaar) in absolute zin afgenomen met 45%, terwijl voor geheel Maastricht
een afname is te constateren van 30%. Was is 1971 het aandeel kinderen van het
totaal aantal bewoners van Wyckerpoort nog bijna 20%, momenteel is het aandeel
kinderen 13%. Voor Maastricht als geheel geldt respectievelijk 26% en 18%.
Ondanks
de geringe absolute toename van het aantal ouderen (bewoners van 60 jaar en
ouder) gedurende de afgelopen 10 jaar, namelijk 5%, is het relatieve aandeel
van ouderen op het totaal aantal inwoners van Wyckerpoort hoog. Momenteel is
ruim een kwart (27%) van de bewoners 60 jaar of ouder tegen 18% in geheel
Maastricht.
Het
aandeel van ouderen in Wyckerpoort is sinds 1971, vergeleken met Maastricht als
geheel, in iets sterkere mate toegenomen (in 1971 was het aandeel van ouderen
in Maastricht 15% en in Wyckerpoort 22%).
In
de concept-structuurschets Wyckerpoort (1977) wordt gesproken over een
toenemende vergrijzing, hetgeen ook blijkt uit de vorenstaande gegevens.
Daarbij dient opgemerkt te worden dat de vergrijzing mede veroorzaakt wordt
door het wegtrekken van de jongere bevolking (gezinnen met kinderen). Tevens is
dit een niet specifiek aan Wyckerpoort toe te schrijven probleem, maar geldt
ook voor Maastricht als geheel.
Woningbestand
Uit
de woningkartotheek van het bureau huisvesting van de gemeente Maastricht zijn
gegevens verzameld met betrekking tot de woningen en de bewoning ervan.
De
opname dateert van februari 1981.
Woningtype en
woninggrootte per deelgebied
|
Deelgebied |
Totaal |
|||
|
1 |
2 |
3 |
Abs. |
% |
eengezinswoning |
|
|
|
|
|
3 kamers |
105 |
25 |
50 |
180 |
|
4 kamers |
139 |
384 |
172 |
695 |
|
Totaal |
244 |
409 |
222 |
875 |
51% |
flat 3-4 bouwlagen |
|
|
|
|
|
3 kamers |
59 |
|
89 |
148 |
|
4 kamers |
328 |
63 |
|
391 |
|
totaal |
387 |
63 |
89 |
539 |
32% |
flat 5 of meer bouw‑ lagen |
|
|
|
|
|
3 kamers |
|
108 |
13 |
121 |
|
4 kamers |
|
|
150 |
150 |
|
totaal |
|
108 |
163 |
271 |
16% |
bejaardenwoning |
|
|
|
|
|
3 kamers |
16 |
|
|
16 |
|
4 kamers totaal |
16 |
|
|
16 |
1% |
overige won.type |
|
|
|
|
|
3 kamers |
|
|
1 |
1 |
|
4 kamers |
|
|
|
- |
|
onbekend |
1 |
|
1 |
2 |
|
totaal |
1 |
|
2 |
3 |
|
totaal-generaal |
648 |
580 |
476 |
1704 |
100% |
Bron:
gemeente Maastricht, bureau huisvesting, opname februari 1981.
Ruim
50% van het totale woningbestand bestaat uit eengezinswoningen. De overige
woningen zijn hoofdzakelijk flats waarvan het merendeel niet meer dan 4
bouwlagen telt.
In
het noordelijke deelgebied staan veel flats, die alle gerekend worden tot de
middelhoogbouw. De overige woningen zijn eengezinswoningen. Bijna driekwart van
de woningen bestaat uit 4 of meer kamers.
In
het middengebied komen naast ééngezinswoningen relatief veel flats voor. Deze
flats behoren alle tot het kleinere woningtype.
Ook
in het zuidelijk deelgebied staan naast eengezinswoningen een groot aantal
flats. Deze flats bestaan echter voor het overgrote deel uit 4 of meer kamers.
Van
het totale woningbestand bestaat bijna driekwart uit grotere woningen, dat wil
zeggen 4 of meer kamers.
Woningbestand naar
bewoning
Op
basis van de gegevens uit de woningkartotheek van het bureau huisvesting
(opname februari 1981), is na te gaan door welke typen huishoudens de diverse
woningen bewoond waren.
De
bewoning van de woningen in Wyckerpoort is in de navolgende tabel weergegeven.
Wyckerpoort
TOTAAL |
|
|||||||||||||||
|
Eengezinswoningen |
Flat
3/4 bouwlagen |
|
|||||||||||||
|
2k |
3k |
4k |
5k |
6k |
abs. |
% |
2k |
3k |
4k |
5k |
abs. |
% |
|
||
alleenstaand |
13 |
17 |
46 |
24 |
12 |
112 |
22,3 |
35 |
33 |
129 |
51 |
218 |
43,4 |
|
||
2 pers.huish. |
25 |
12 |
86 |
61 |
25 |
209 |
45,8 |
5 |
45 |
104 |
20 |
174 |
38,2 |
|
||
gezin |
48 |
25 |
126 |
107 |
42 |
348 |
79,2 |
|
10 |
57 |
16 |
83 |
18,7 |
|
||
onvolledig gezin |
4 |
4 |
25 |
17 |
5 |
55 |
59,8 |
|
4 |
20 |
1 |
25 |
27,2 |
|
||
alleenstaand +
inwonende(n) |
4 |
1 |
2 |
5 |
3 |
15 |
71,4 |
|
1 |
5 |
|
6 |
28,6 |
|
||
2 pers.huish. +
inwonende(n) |
2 |
|
6 |
4 |
2 |
14 |
66,7 |
|
2 |
1 |
2 |
5 |
23,8 |
|
||
gezin + inwonende(n) |
3 |
5 |
15 |
13 |
5 |
41 |
89,1 |
|
1 |
3 |
|
4 |
8,7 |
|
||
onvolledig gezin +
inwonende(n) |
|
2 |
4 |
6 |
4 |
16 |
84,2 |
|
|
2 |
1 |
3 |
15,8 |
|
||
meerdere alleenstaanden in
de woning |
|
2 |
5 |
8 |
5 |
20 |
95,2 |
|
1 |
|
|
1 |
4,8 |
|
||
onbekend |
10 |
3 |
15 |
14 |
3 |
45 |
52,3 |
2 |
9 |
5 |
4 |
20 |
23,3 |
|
||
Totaal abs. |
109 |
71 |
330 |
259 |
106 |
875 |
|
42 |
106 |
326 |
65 |
529 |
|
|
||
|
|
|
|
|
||||||||||||
|
Flat
5 of meer bouwlagen |
Bej.
won. |
Over.
won. typ. |
Totaal |
||||||||||||
|
2k |
3k |
4k |
5k |
abs. |
% |
3k |
abs. |
% |
3k |
onb. |
abs. |
% |
abs. |
% |
|
alleenstaand |
10 |
71 |
11 |
65 |
157 |
31,3 |
12 |
12 |
2,4 |
1 |
2 |
3 |
0,6 |
502 |
100 |
|
2 pers.huish. |
|
7 |
6 |
56 |
69 |
15,1 |
4 |
4 |
0,9 |
|
|
|
|
456 |
100 |
|
gezin |
|
|
|
9 |
9 |
2,0 |
|
|
|
|
|
|
|
440 |
100 |
|
onvolledig gezin |
|
2 |
1 |
9 |
12 |
13,0 |
|
|
|
|
|
|
|
92 |
100 |
|
alleenstaand +
inwonende(n) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
21 |
100 |
|
2 pers.huish. +
inwonende(n) |
|
|
|
2 |
2 |
9,5 |
|
|
|
|
|
|
|
21 |
100 |
|
gezin + inwonende(n) |
|
|
|
1 |
1 |
2,2 |
|
|
|
|
|
|
|
46 |
100 |
|
onvolledig gezin +
inwonende(n) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
19 |
100 |
|
meerdere alleenstaanden in
de woning |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
21 |
100 |
|
onbekend |
2 |
11 |
|
8 |
21 |
24,4 |
|
|
|
|
|
|
|
86 |
100 |
|
Totaal abs. |
12 |
91 |
18 |
150 |
271 |
|
16 |
16 |
|
1 |
2 |
3 |
|
1704 |
|
|
Bron: gemeente Maastricht, bureau huisvesting
Opname: februari 1981
Bijna
de helft van de eengezinswoningen wordt bewoond door gezinnen.
Daarnaast
wordt bijna een kwart ervan bewoond door 2-persoonshuishoudens. Het merendeel
van de flats wordt bewoond door alleenstaanden en 2-persoonshuishoudens. Indien
de flats meer bouwlagen tellen, worden deze meer bewoond door alleenstaanden.
Dit hangt deels samen met de woninggrootte.
De
kleinere flatwoningen (met name in deelgebied 3), worden hoofdzakelijk bewoond
door alleenstaanden, terwijl de grotere flatwoningen door zowel alleenstaanden
als 2-persoonshuishoudens worden bewoond.
Verder
blijkt er over het algemeen geen directe samenhang tussen woninggrootte en
grootte van het huishouden. Het komt voor dat gezinnen kleinere woningen (3 of
minder kamers) bewonen en alleenstaanden en 2-persoonshuishoudens in grotere
woningen (4 of meer kamers) wonen.
Mogelijk
zal de leeftijd van de bewoners hierbij een rol spelen. Het is algemeen bekend
dat, indien mensen ouder worden en kinderen zelfstandig gaan wonen, men toch weinig
geneigd is de oorspronkelijke woning te ruilen voor een kleinere woning.
Ook
is het mogelijk dat er in de buurt te weinig alternatieve
huisvestingsmogelijkheden aanwezig zijn, die aansluiten bij de woonwensen (ten
aanzien van de huur, het woningtype en dergelijke), van de bewoners van
Wyckerpoort.
Hoewel
het merendeel van de onvolledige gezinnen in een ééngezinswoning woont, woont
ook circa 40% in een flatwoning. Verder blijkt een deel van de woningen
medebewoond te worden door inwonenden. Dit betreft voornamelijk
eengezinswoningen.
Woningbestand naar
bouwperiode (per deelgebied)
De
woningbouw van deelgebied 1 dateert hoofdzakelijk uit de na-oorlogse periode.
In deelgebied 2 komt veel vooroorlogse bouw voor. Het meest zuidelijk deel van
Wyckerpoort is voornamelijk na de oorlog gebouwd, maar telt ook een aanzienlijk
aantal vooroorlogse woningen. De volgende tabel geeft een overzicht.
|
Deelgebied |
Totaal |
||||||
|
1 abs. |
% |
2 abs. |
% |
3 abs. |
% |
abs. |
% |
vooroorlogse
woningen (gebouwd
voor 1 januari 1946) |
14 |
2 |
368 |
64 |
180 |
38 |
562 |
33 |
1946 - 1960 |
413 |
64 |
37 |
6 |
27 |
6 |
477 |
28 |
1960 - 1970 |
205 |
32 |
173 |
30 |
219 |
46 |
597 |
35 |
na 1970 |
16 |
2 |
1 |
- |
50 |
10 |
67 |
4 |
onbekend |
|
|
1 |
- |
|
|
|
|
Totaal |
648 |
100 |
580 |
100 |
476 |
100 |
1704 |
100 |
Stadsvernieuwing en
nieuwbouw
In
de nota Stadsvernieuwing (vastgesteld maart 1976) wordt een prioriteit gegeven aan
verbetering van de woning en woonomgeving in Wyckerpoort. De stadsvernieuwing
omvat naast instandhouding en renovatie (van 47 woningen) ook nieuwbouw. De
nieuwbouw betreft voor een deel vervanging van reeds bestaande woningen (131
woningen worden gesloopt, waarvoor 136 woningen teruggebouwd worden); daarnaast
worden 59 extra woningen gebouwd. Door toedoen van stadsvernieuwing zal de
komende jaren het totaal aantal woningen met 64 toenemen.
In
onderstaande tabel is het aantal woningen, dat in de stadsvernieuwing van
Wyckerpoort betrokken is, verdeeld naar activiteit en woningtype.
|
Renovatie |
Sloop |
Nieuwbouw |
|
|
|
|
Eengezins- woningen |
Apparte‑ menten |
Meerssenerweg |
33+ |
|
|
|
Prof. Moserstraat |
14 |
|
|
|
Prof. Henketpleinn |
|
131 |
88 |
48 |
Prof. Mullerstraat |
|
|
8 |
|
Prof. Kernstraat |
|
|
10 |
|
Prof. Cobbenhagenstraat |
|
|
|
41 |
Totaal |
47 |
131 |
106 |
89 |
+ inclusief 7 winkels
Het
merendeel van de appartementen vormt een bebouwing met maximaal 4 bouwlagen,
met uitzondering van die in de Prof. Cobbenhagenstraat, waar in 3 tot 5
bouwlagen gebouwd wordt. De appartementen zijn in hoofdzaak bestemd voor kleine
huishoudens waarvan een deel als bejaardenwoning kan dienen.
Naast
deze stadsvernieuwing bestaat het voornemen de woonfunctie van deelgebied 3 te
versterken. Op het braakliggende Dotremontterrein zal nieuwbouw gerealiseerd
worden. Het uitgangspunt voor de woningbouw op dit terrein is een bebouwing
bestaande uit 5 bouwlagen + kap met in totaal 200 woningen. Het programma voor
het gebied rondom de Koepelkerk omvat naast kantoren eveneens woningbouw.
Blijkens de nota Doelstellingen en functionele ontwikkelingsvarianten ten
behoeve van het Structuurplan Binnenstad Maastricht is er in Maastricht met
inachtname van de huidige plannen daaromtrent een overcapaciteit aan
kantoorruimte. In het licht daarvan lijkt het niet verstandig ruimte van enige
omvang ten behoeve van kantoren in Wyckerpoort te reserveren.
De
komende jaren zal door het realiseren van nieuwbouw het woningbestand
Wyckerpoort toenemen met 15 tot 20%.
Dit
betekent, dat de woonfunctie in Wyckerpoort versterkt zal worden als gevolg van
een groter woningaantal en als gevolg van een verhoging van de kwaliteit van
zowel de woningen als de woonomgeving. Verbetering van de kwaliteit van de
woonomgeving stelt tevens eisen aan de voorzieningenstructuur in Wyckerpoort.
In de volgende delen van dit hoofdstuk wordt nader ingegaan op de diverse
voorzieningen.
Knelpunten bevolking en
wonen
In
Wyckerpoort kan gesproken worden van een terugloop van de bevolking en een
toenemende vergrijzing;
Er
is geen onderlinge afstemming van woninggrootte en omvang van het huishouden.
3. 4. 2. Detailhandel (d.p.o.)
Bij
Koninklijk Besluit van 30 januari 1976 (stb. 27), is aan artikel 7 van het
Besluit Ruimtelijke Ordening een lid 3 toegevoegd, inhoudende dat ten behoeve
van de voorbereiding van een ontwerp voor een bestemmingsplan, indien in dit
plangebied of de daaraan grenzende gebieden distributieve voorzieningen
voorkomen, of in het
bestemmingsplan
deze voorzieningen zullen worden opgenomen, een distributie-planologisch
onderzoek (d.p.o.) moet plaatsvinden.
Om
aan deze verplichting te kunnen voldoen is, in het kader van het opstellen van
een concept-bestemmingsplan voor Wyckerpoort in overleg met de rijksconsulent
voor handel, ambacht en diensten voor de provincie Limburg, gekozen voor een
distributie-planologisch onderzoek van een eenvoudige en minder omvangrijke
opzet.
Deze
eenvoudige opzet komt ook overeen met de aanbevelingen van de commissie
Hazelhoff, waarin wordt gesteld, dat in die gevallen waarin geen
probleemsituaties te verwachten zijn, volstaan kan worden met een inventarisatie
van het aanwezige winkelareaal naar omvang, locatie, aard en samenstelling.
Deze
opmerking geldt voor een bestemmingsplan met een distributie-apparaat met een
hoofdzakelijk lokale verzorgingsfunctie als Wyckerpoort.
Voor
een analyse van de detailhandelstructuur in Wyckerpoort is gebruik gemaakt van
de door de gemeente Maastricht (in het kader van het d.p.o. Maastricht)
verzamelde gegevens. Deze gegevens betreffen de branche, bedrijfs- en
verkoopvloeroppervlakte [1],
jaar van vestiging, aantal werkzame personen en adres van de winkels.
Deze
inventarisatie is geactualiseerd en met behulp van een eenvoudige enquête
aangevuld met gegevens betreffende de herkomst van de klanten, de
toekomstplannen, leeftijd en de eventuele opvolging van de ondernemer.
Omvang van het
winkelapparaat, onderscheiding naar branchegroepen en locatie (kaart 22)
Bij
de beoordeling van het winkelapparaat in een plangebied gaat het niet enkel om de
omvang, maar ook om de samenstelling. Dit vraagt een zekere onderscheiding naar
branches.
Voor
het winkelapparaat in Wyckerpoort is de volgende onderscheiding naar branches
gehanteerd:
- voedings-
en genotmiddelen (food);
- duurzame
en overige goederen (non-food).
Tevens
is een verdeling gemaakt naar locatie ervan, uitgaande dat er in Wyckerpoort
sprake is van 2 te onderscheiden centra, namelijk het Old Hickoryplein en de
Scharnerweg, die ieder een eigen achterland hebben.
Omvang
en locatie van het winkelapparaat in Wyckerpoort
Locatie |
Branche |
m2 1) v.v.o |
m2 2) b.v.o. |
Aantal vestingen |
Old Hickoryplein |
food |
81 |
206 |
3 |
en omgeving |
non-food |
327 |
426 |
6 |
Meerssenerweg |
food |
50 |
90 |
1 |
|
non-food |
54 |
80 |
2 |
Verspreid (noord) |
food |
89 |
109 |
2 |
|
non-food |
40 |
40 |
1 |
Scharnerweg |
food |
41 |
213 |
2 |
en omgeving |
non-food |
218 |
314 |
3 |
Verspreid (zuid) |
food |
217 |
35 |
1 |
Totaal |
food |
288 |
653 |
9 |
|
non-food |
639 |
860 |
12 |
1)
verkoopvloeroppervlakte, zie definitie pagina 32
2)
bedrijfsvloeroppervlakte, zie definitie pagina 32
Samengevat:
|
m2 |
b.v.o. |
m2 |
v.v.o. |
Aantal ondernemingen |
||||
|
|
|
|
|
|
||||
noord
totaal |
|
951 |
(63%) |
|
641 |
(69%) |
6 |
15 |
(71%) |
food |
405 |
|
|
220 |
|
|
9 |
|
|
non-food |
546 |
|
|
421 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
zuid totaal |
|
562 |
(37%) |
|
286 |
(31%) |
|
6 |
(39%) |
food |
248 |
|
|
68 |
|
|
3 |
|
|
non-food |
314 |
|
|
218 |
|
|
3 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
totaal |
|
1513 |
(100%) |
|
927 |
(100%) |
21 |
|
(100%) |
In
Wyckerpoort zijn in het noordelijk deel 15 en in het zuidelijk deel 6 winkels
gevestigd. In het laatstgenoemde buurtdeel zijn tevens een doe 't zelf-zaak en
een meubeltoonzaal gevestigd, die vanwege hun bijzondere karakter
(grootschalig, niet buurtgebonden) apart beschouwd zullen worden.
In
het noordelijk deel zijn twee winkelconcentraties, te weten het buurtcentrum
Old Hickoryplein gecombineerd met enkele winkels in de Prof. Kernstraat en
"de 7 winkels" aan de Meerssenerweg. Van deze winkels staan twee winkels
leeg, één is nu in gebruik als kantoor. Daarnaast liggen verspreid aan de
Meerssenerweg nog 3 winkels.
In
het zuidelijk deel is een winkelconcentratie van geringe omvang gelegen aan de
Scharnerweg. Aan de Heerderweg ligt nog een enkele winkel.
Aantal
werkzame personen in de detailhandel
Het
aantal werkzame personen in de detailhandel in Wyckerpoort bedraagt circa 47
personen, waarvan er 5, 15 uur of minder per week in de betreffende winkel
werken. In dit overzicht zijn geen gegevens opgenomen omtrent de werkzame
personen bij de meubeltoonzaal in het zuidelijke deelgebied.
Sector |
Langer dan 15 uur per week |
Minder dan 15 uur per week |
food |
15 |
1 |
non-food |
27 |
4 |
Totaal |
42 |
5 |
Welke
ontwikkelingen op korte termijn te verwachten zijn van de huidige
winkelvestigingen, is na te gaan aan de hand van de toekomstplannen, leeftijd
en mogelijke opvoling van de ondernemers.
Leeftijd
en de opvolging van de ondernemer van de huidige winkels
Leeftijd, opvolging en toekomstplannen van de
ondernemers |
|||||
|
|
||||
Leeftijd |
Opvolging |
||||
|
ja |
nee |
weet niet |
totaal |
|
|
|
|
|
|
|
20 - 35 jaar |
1 |
5 |
1 |
7 |
|
35 - 50 jaar |
2 |
1 |
3 |
6 |
|
50 jaar en ouder |
1 |
4 |
1 |
6 |
|
onbekend |
1 |
- |
1 |
2 |
|
|
|
|
|
|
|
totaal |
5 |
10 |
6 |
21 |
|
Het
merendeel van de ondernemers heeft geen opvolger of hun opvolging is nog
onzeker. Gezien de leeftijd van de ondernemers behoeft dit nog geen gevolgen te
hebben voor het (niet-)voortbestaan van de winkels. Veeleer zijn de
toekomstplannen van de ondernemers van belang.
Jaar van vestiging van
de ondernemer en toekomstplannen op korte termijn
Jaar
van vestiging |
Toekomstplannen |
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
geen |
uitbreiding |
verplaatsing |
beëindiging |
totaal |
|
|
|
|
|
|
voor 1950 |
3 |
|
|
1 |
1 |
1950
- 1960 |
3 |
|
|
|
3 |
1960
- 1970 |
3 |
|
|
|
3 |
1970
en later |
7 |
5 |
1 |
|
13 |
onbekend |
1 |
|
|
|
1 |
|
|
|
|
|
|
totaal |
14 |
5 |
1 |
1 |
21 |
Voor
het grootste deel van de winkels bestaan op korte termijn geen plannen voor
verandering. Dit wil niet zeggen, dat de ondernemers hun bedrijf beëindigen;
slechts één winkel wordt op korte termijn gesloten, één ondernemer denkt aan
verplaatsing en enkele winkels aan uitbreiding. De winkels die wensen uit te
breiden, behoren op één na tot de non-foodsector.
Geografische spreiding
van de klanten
Voor
de winkels in het noordelijk gedeelte geldt een sterkere afhankelijkheid van
klanten uit Wyckerpoort dan voor de winkels in het zuidelijk deel. Dat gaat in
sterke mate op voor de foodsector en in minder sterke mate voor de
non-foodsector.
Spreiding van de klanten
in percentages
|
Wyckerpoort |
Overig Maastricht-Oost |
Overig Maastricht en buitengemeenten |
Noord food |
76 |
14 |
10 |
non-food |
49 |
25 |
26 |
Zuid food |
33 |
66 |
-‑ |
non-food |
42 |
33 |
25 |
Totaal food |
65 |
27 |
8 |
non-food |
47 |
27 |
26 |
Rekening
moet worden gehouden met het feit, dat de meubeltoonzaal en de
doe-het-zelfwinkel in het zuidelijk plangebied niet in deze percentages zijn
opgenomen. Van de meubeltoonzaal zijn geen gegevens bekend. De
doe-het-zelfwinkel betrekt klanten uit heel Maastricht.
Een
indruk krijgen van het al dan niet toereikend zijn van het winkelapparaat in
Wyckerpoort is erg moeilijk door de verbrokkelde structuur, de verscheidenheid
in aard van de aanwezige winkelconcentraties en de nabije ligging van andere
goed uitgeruste winkelzones. Vooral de laatste factor is van belang, omdat door
het ontbreken van gegevens over kooporiëntaties de koopstromen naar Wyckerpoort
moeilijk zijn te bepalen. In het in uitvoering zijnde d.p.o. in het kader van
het Structuurplan binnenstad Maastricht is Wyckerpoort als aparte winkelzone
opgenomen, daaruit zou nadere informatie kunnen worden geput over
kooporiëntaties. Gegevens daaromtrent zijn nog niet voorhanden. Met behulp van
enkele globale normcijfers kan voorlopig de volgende evaluatie worden gemaakt.
Foodsector
Verdeeld
over het noordelijk en zuidelijk plangebied zijn grofweg respectievelijk 2.500
en 1.500 inwoners te vinden. Gaat men uit van het normgetal 0,25 m2
b.v.o. in de foodsector, dan zouden in het noordelijk deelgebied 625 m2
en in het zuidelijk deelgebied 375 m2 aanwezig moeten zijn. Er zijn
nu 405 m2 en 248 m2. Enige uitbreiding zou mogelijk zijn
in beide deelgebieden.
Mede
omdat een deel van de klanten afkomstig is uit andere buurten van Maastricht
(met name uit het oostelijk stadsdeel), zou enige bescheiden uitbreiding
mogelijk kunnen zijn in beide deelgebieden.
Non-foodsector
Ook
in de non-foodsector lijkt een beperkte uitbreiding mogelijk in zoverre, dat de
bestaande uitbreidingsplannen gehonoreerd zouden kunnen worden. Rekening kan
voorts worden gehouden met de in de inspraak geuite wensen een postagentschap
in de buurt te vestigen.
In
het zuidelijk buurtdeel zijn nog twee vestigingen met een detailhandelsfunctie;
een vestiging met doe-hetzelfartikelen (hout- en bouwmaterialen) en
tuinartikelen en een meubeltoonzaal. Van de laatstgenoemde zijn geen gegevens
bekend.
In
de doe-het-zelfzaak zijn 10 personen fulltime werkzaam. Deze vestiging wenst op
korte termijn het huidige vloeroppervlak van circa 3.000 m2 uit te
breiden.
Omdat
hier gekozen is voor een distributie-planologisch onderzoek met een eenvoudige
en minder omvangrijke opzet, zal, over de mate waarin uitbreiding in de food-
en non-foodsector mogelijk is, het in uitvoering zijnde d.p.o. voor Maastricht
en omgeving nadere informatie moeten verschaffen.
Voorlopige
uitkomsten distributie-planologisch onderzoek
Maastricht en regio
De
voorlopige uitkomsten van het distributie-planologisch onderzoek Maastricht en
regio geven eveneens aan dat voor Wyckerpoort en Akerpoort te zamen in de
sector dagelijkse goederen enige bescheiden uitbreiding van de bestaande
vestigingen mogelijk is. Voor de sector niet-dagelijkse artikelen blijkt een
bescheiden uitbreiding van + 250 m2 bedrijfsvloeroppervlak mogelijk
te zijn. Daarbij zijn ook twee vestigingen in de analyse betrokken, die in
hoofdstuk 3.4.2. niet zijn meegeteld. De uitbreidingscapaciteit is nadrukkelijk
bedoeld om bestaande winkels enige ruimte te geven voor beperkte verbouwingen.
Overigens moet daarbij worden aangetekend, dat het hier zeer globale conclusies
betreft.
3. 4. 3. Overige voorzieningen
Onderwijs (kaart 23)
In
het noordelijk gedeelte van het bestemmingsplan staan een kleuterschool en een
lagere school, elk bestaande uit 6 lokalen. In de nabijheid van de scholen
staat tevens een gymnastiekzaal, die gebruikt wordt voor schoolgymnastiek.
Uitgaande
van ervaring van de afgelopen jaren gaat 50% van de kleuters en 55% van de
lagere schoolleerlingen, die wonen in Wyckerpoort, naar deze basisschool. Per 1
januari 1980 zijn 8 van de 12 leslokalen in gebruik.
Op
basis van het te verwachten aantal leerlingen op 1 januari 1986 is de
toekomstige behoefte van het aantal leslokalen te bepalen. Uit de berekening
van de afdeling onderwijs en cultuur van de gemeente Maastricht blijkt, dat één
basisschool voldoet aan de toekomstige behoefte.
Daartoe
dienen de beide schoolgebouwen gehandhaafd te blijven, hoewel één van de
gebouwen slechts gedeeltelijk nodig zal zijn. In 1987 zal er een overcapaciteit
zijn van 3 lokalen (gebouwensituatie kleuter- en lagere school 1986/1987,
afdeling onderwijs en cultuur, 1980).
In
de prognose van het aantal leerlingen per school is geen rekening gehouden met
uitbreidingsplannen op de korte termijn. De geconstateerde overcapaciteit zal
dus deels benut kunnen worden door leerlingen, afkomstig uit de nieuwbouw, die
in het kader van de stadsvernieuwing wordt gerealiseerd.
De
ervaring leert verder, dat van de overige leerlingen uit Wyckerpoort 25% van de
kleuters en bijna 20% van de lagere schoolleerlingen naar de scholen gaan,
gelegen aan de Scharnerweg en Hunnenweg. Het zuidelijk gedeelte van Wyckerpoort
ligt binnen een straal van 500 meter rondom deze school, dit is tevens de
maximale loopafstand voor kinderen.
Daarentegen
vormt de E-9 een zeer hinderlijke barrière voor een verkeersveilige route van
en naar school.
Uit
de berekening, gebaseerd op het te verwachten aantal leerlingen op 1 januari 1986
blijkt eveneens, dat deze basisschool in de toekomst een overcapaciteit heeft
van enkele lokalen. Vanwege de nieuwbouwwoningen in het zuidelijk gedeelte van
Wyckerpoort zal een groter leerlingenpotentieel kunnen ontstaan, zodat ook deze
restcapaciteit benut zal kunnen worden. De overige kinderen uit Wyckerpoort
gaan naar scholen gelegen in Oostermaas of elders in de gemeente.
Uit
het bovenstaande kunnen wij afleiden, dat er in de toekomst geen uitbreiding
van de scholen zal kunnen plaatsvinden. Veeleer zullen de te verwachten extra
leerlingen, door de bouw van nieuwe woningen in het plangebied, een impuls
bieden aan het voortbestaan van de huidige scholen.
De
scholen van Wyckerpoort, Oostermaas en Scharn vervullen geen specifieke
buurtfunctie. Enerzijds zijn leerlingen uit Wyckerpoort aangewezen op de
overige buurten, anderzijds komen de leerlingen van de scholen in Wyckerpoort
uit andere buurten van het oostelijk stadsdeel. Er zal daarom zorgvuldig
aandacht besteed moeten worden aan veilige oversteekplaatsen van en naar de
scholen.
In
Wyckerpoort zijn nog drie scholen gevestigd, het St. Maartenscollege en het
Avondcollege en de huishoudschool in Villa Wyckerveld. Deze scholen vervullen
een functie, welke verder reikt dan het plangebied; de leerlingen zijn
hoofdzakelijk afkomstig uit de noordoostelijke stadsdelen van Maastricht.
Voor
een goede bereikbaarheid van de middelbare scholen zal de aandacht vooral
gericht moeten worden op het fietsverkeer. Met name de fietsroutes van en naar
de noordelijke en oostelijke stadsdelen zouden in dit kader verbeterd dienen te
worden.
Wyckerpoort-Noord
is voorzien van een peuterspeelzaal gevestigd in de oude noodkerk.
Wyckerpoort-Zuid is niet voorzien van een peuterspeelzaal. De peuters zijn óf
aangewezen op de peuterspeelzaal Oostermaas, óf op de speelzaal gelegen in het
noordelijk deel van Wyckerpoort. De afstand tot deze speelzalen is groot. Ook
is de afstand tot de peuterspeelzaal in Scharn te groot om als opvang te
fungeren voor de peuters uit Wyckerpoort.
Sociaal-medische
voorzieningen (kaart 24)
In
het plangebied is één huisarts gevestigd.
De
huisartsenvereniging (L.H.V.) wil voor de toekomst als norm voor het inkomen
van een arts uitgaan van een praktijk met 2.000 patiënten. Thans is de norm
volgens de L.H.V. nog 2.600 patiënten. Het inwonertal van Wyckerpoort is niet
zodanig dat, bij het hanteren van de huidige ncrm, zich een tweede huisarts zal
kunnen vestigen in dit gebied. Ook indien men Oostermaas en Scharn in de
beschouwing betrekt, blijken met hantering van de huidige norm voldoende artsen
aanwezig te zijn (aantal inwoners: 14.931, aantal artsen: 6).
Bij
toepassing van de nieuwe norm blijkt, dat in het gebied Wyckerpoort,
Oostermaas
en Scharn uitbreiding met 1 arts mogelijk is. Indien men die norm toepast op
Wyckerpoort alleen, dan blijkt die uitbreiding in Wyckerpoort te kunnen
plaatsvinden.
Het
reserveren van een praktijkruimte in het plangebied lijkt dan gewenst, zeker
ook vanwege het te verwachten groter aantal inwoners door de bouw van nieuwe
woningen.
Een
consequentie van een tweede huisartsenpraktijk in Wyckerpoort is, dat bij
verkleining van de praktijken in de toekomst, zich geen nieuwe huisartsen
kunnen vestigen in de andere buurten van het oostelijk stadsdeel (Oostermaas en
Scharn).
In
Wyckerpoort zijn 3 tandartsen, in het oostelijk stadsdeel Wyckerpoort, Scharn
en Oostermaas zijn in totaal 6 tandartsen gevestigd. De Maatschappij ter
Bevordering van de Tandheelkunde stelt als norm één tandarts per 2.000
inwoners.
In
het oostelijk stadsdeel zal zich in de komende jaren één extra tandarts kunnen
vestigen. Gezien de spreiding van de bevolking over de stadsdelen, zal veeleer
gedacht moeten worden aan een praktijkruimte in de buurt Oostermaas. Dit
betekent, dat in het onderhavige plangebied Wyckerpoort geen ruimte
gereserveerd dient te worden voor een tandartspraktijk.
In
Wyckerpoort zijn verder een fysiotherapeut, een apotheek en een dierenkliniek
gevestigd.
Nu
zijn de medische voorzieningen (artsen en apotheek) allen rondom de Scharnerweg
gevestigd. Het statige karakter en de grootte van de woningen in dit deel van
Wyckerpoort blijken aantrekkelijk te zijn voor de vestiging van een
artsenpraktijk.
De
toekomstige vestiging van een tweede huisarts zal echter, mede gezien de spreiding
van de bevolking, gestimuleerd moeten worden in het noordelijk deel van
Wyckerpoort.
Sociaal-culturele
voorzieningen (kaart 24)
In
het zuidelijk gedeelte van Wyckerpoort is de zogenaamde Koepelsoos en een
scoutingsruimte aan de Heerderweg gelegen. De eerstgenoemde accommodatie is
sinds 1979 voor 10 jaar verhuurd aan een particulier exploitant en de
scoutingsruimte is verkocht aan een projectontwikkelaar.
Het
schooltje aan het Oranjeplein, dat in eigendom is van de gemeente Maastricht,
staat al sinds 1976 leeg.
Gezien
de aard van de exploitatie zijn de mogelijkheden voor sociaal-culturele
activiteiten in de Koepelsoos beperkt. De scoutingsgroep zal binnenkort geen
gebruik meer kunnen maken van de ruimte aan de Heerderweg, omdat deze
afgebroken wordt.
In
het noordelijk deel van Wyckerpoort zijn de voormalige noodkerk (circa 200 m2),
twee scoutingsruimten (circa 20 m2 en 40 m2) en een
souterrain van de basisschool (2 x 60 m2) beschikbaar voor
sociaal-culturele activiteiten.
De
noodkerk en de scoutingsruimten zijn semi-permanente gebouwen.
In
Wyckerpoort zijn naast sociëteiten voor bejaarden en invaliden enkele
verenigingen actief, zoals twee scoutingsgroepen (elk circa 50 leden), een
jeugdkoor (circa 60 leden) en een buurtraad. Verder worden er incidentele
activiteiten ontplooid, onder andere het houden van kienavonden.
Gedurende
de inspraakprocedure, die gehouden is in het kader van de
concept-Structuurschets Wyckerpoort (1977), is door de insprekers naar voren
gebracht, dat de beschikbare ontmoetings- en ontspanningsmogelijkheden in
Wyckerpoort te beperkt zijn, met name voor de jeugd en de bejaarden.
De
aanwezige accommodaties zijn te beperkt vanwege de onduidelijke vooruitzichten
op het voortbestaan of vanwege de bouwkundige kwaliteit. Behoud of adequate
vervanging van de beschikbare accommodaties met betrekking tot het aantal m2
blijft dan ook het uitgangspunt voor het bestemmingsplangebied. Dit betekent,
dat circa 1.500 m2 bestemd moet blijven voor sociaal-culturele
doeleinden. Een dergelijke totale ruimte komt overeen met normatieve
uitgangspunten, die gelden voor een buurt met een omvang van circa 5.000
inwoners.
Omvang gewenste
sociaal-culturele voorzieningen in Wyckerpoort en zo mogelijk verdeeld naar noordelijk
en zuidelijk buurtdeel [2]
Aard
van de voorziening voor Wyckerpoort totaal |
Noordel. Zuidel. buurtdeel buurtdeel |
Wyckerpoort geheel |
repetitie-/speelruimten |
|
|
-
voor grote groepen: |
|
|
zaal: 100 m2 podium
75 m2 |
|
175 m2 |
- voor kleine groepen totaal: 60 m2/1.500 inw. |
|
180 m2 |
|
|
|
ruimte
voor creatieve vorming/handvaardigheid in buurt-
of clubhuizen |
|
60 m2 |
|
|
|
ruimte
om een gezamenlijk doel
of belang te bespreken - voor belangenorganisaties,
politieke partij, buurtvereniging |
|
60- 100 m2 |
|
|
|
Voor
beide buurtdelen |
|
|
|
|
|
ontmoetingsruimten
- voor jongeren (instuif, sociëteit) |
60-100
m2 60-100 m2 |
120- 200 m2 |
|
|
|
- voor bejaarden (sociëteiten e.d.) |
40- 60 m2 40-
60 m2 |
80- 120 m2 |
|
|
|
- voor bijzondere groepen
(gezelligheidsclubs e.d.) |
40- 60 m2 40-
60 m2 |
80- 120 m2 |
|
|
|
- voor overige bijeenkomsten
(ontspanningsavonden, recepties e.d.) |
60-100
m2 60-100 m2 |
120- 200 m2 |
|
|
|
ruimte
om samen iets te doen: |
|
|
-
voor kinderen |
40- 60 m2 40-
60 m2 |
80- 120 m2 |
-
voor jeugd/jongeren |
40- 60 m2 40-
60 m2 |
80- 120 m2 |
-
voor spel/hobby/interesse |
40- 60 m2 40-
60 m2 |
80- 120 m2 |
|
|
|
Totaal
per buurtdeel |
320-500 m2
320-500 m2 |
|
|
|
|
Totaal
Wyckerpoort |
|
1055-1415 m2 |
Bron: planologische kengetallen, 1977.
Als
centrale accommodatie voor sociaal-culturele activiteiten denken de insprekers
aan de villa "Wyckerveld". Vanwege de langgerekte vorm van de buurt
blijkt het grootste deel van de bewoners van Wyckerpoort buiten het
verzorgingsgebied van deze potentiële accommodatie te wonen.
De
activiteiten in de vorenstaande tabel genoemd, waaraan kinderen en bejaarden deelnemen,
moeten echter gespreid in het plangebied voorkomen. Een toedeling van het
merendeel van de ruimten over het noordelijk- en zuidelijk deelgebied komt
bovendien tegemoet aan de sociale organisatie van de bewoners (parochies).
Enkele andere activiteiten zouden in een meer centraal gelegen ruimte kunnen
plaatsvinden.
In
Wyckerpoort is een filiaal van de openbare bibliotheek gevestigd aan het
Koningsplein. De omvang van de leeszaal en bibliotheek is samen 240 m2; de
bibliotheek heeft circa 25.000 boeken in bezit.
Het
aantal bewoners, dat lid is van een openbare bibliotheek en het aantal bewoners
dat lid is van het filiaal Koningsplein, naar buurtdeel (onderzoek 1977) kan
als volgt worden weergegeven.
Buurtdeel |
Aantal bewoners dat lid is van een openbare bibliotheek |
Aantal bewoners dat lid is van het filiaal Koningsplein |
|
|
|
Wyckerpoort |
628 |
567 |
Akerpoort |
243 |
165 |
Oostermaas |
750 |
552 |
Nazareth |
430 |
348 |
Limmel |
180 |
129 |
Scharn |
948 |
74 |
Amby |
374 |
166 |
Overige stadsdelen |
12.243 |
265 |
|
|
|
Totaal |
15.796 |
2.266 |
(bron: plan voor spreiding van het openbare
bibliotheekwerk te Maastricht 1983 - 1985)
Uit
de bovenstaande tabel blijkt, dat de leden van de bibliotheek in Wyckerpoort niet
alleen afkomstig zijn uit deze buurt, maar dat de bibliotheek een belangrijke
functie vervult voor de bewoners van de noordoostelijke stadsdelen. De
bibliotheek zal dus goed bereikbaar moeten zijn vanuit deze buurten.
Omdat
circa 70% van het totale ledenbestand van de bibliotheek
"Koningsplein" jonger dan 18 jaar is, zal de aandacht in hoofdzaak
gericht moeten zijn op langzaam-, met name (fiets-)verkeer.
In
de meerjarenplanning van de bibliotheek in Maastricht is rekening gehouden met een
uitbreiding van de bibliotheek aan het Koningsplein, van 240 m2 naar
615 m2. De uitbreiding zal in 1988 uitgevoerd worden (Plan voor
spreiding van het openbare bibliotheekwerk te Maastricht 1983 - 1985).
Knelpunten
sociaal-culturele voorzieningen (kaart 25)
- De
bouwkundige kwaliteit van de sociaal-culturele voorzieningen in het noordelijk
deelgebied is onvoldoende.
- Het
voortbestaan van de huidige sociaal-culturele voorzieningen in het zuidelijk
deelgebied is onzeker.
- Voor
het totale gebied is de diversiteit van sociaal-culturele voorzieningen
onvoldoende.
Recreatieve
voorzieningen
In
het plangebied zijn vrijwel geen recreatieve voorzieningen. Het weinige groen
in Wyckerpoort is hoofdzakelijk gelegen langs de E-9 en Scharnerweg; er is momenteel
in zeer geringe mate sprake van een recreatief gebruik van deze groenzone. De
recreatieve functie van het Thorbeckeplantsoen is door de bouw van het St.
Maartenscollege verloren gegaan. Het Old Hickoryplein en een open grasveld aan
de Senecalstraat zijn de enige ruimten, die met betrekking tot het gebruik en
de beleving een functie vervullen voor de recreatie in het gebied. Het Old
Hickoryplein is voorzien van een klein formaat speelplaatsje, en enkele jeu de
boulesbanen; het plein is beplant met een karakteristieke bomenrij.
Op
basis van resultaten uit onderzoeken dienen de spreiding, de omvang en de
inrichting van speelplaatsen als volgt te zijn.
Speelplaatsen bedoeld voor: |
Max.
loopafstand |
Bruto- oppervlakte |
Inrichtingsmogelijkheden |
|
|
|
|
peuters
en kleuters |
100-150
m |
250- 400 m2 |
zandbakken (min. 5 m2, max. 25 m2);
klimtoestellen; glijbaantjes; grasveldje;
los
materiaal, bijv. blokken,
hout; |
|
|
|
|
schoolkinderen |
400
m |
2000-5000
m2 |
zandbakken (min. 25 m2); rolschaatsbaan
(20x40 m); diverse
speeltoestellen van hout of kunststof; trapveldje(20x40
m of 70x100 m; volleybalveldje (9x18 m). |
In
het noordelijk- en in het zuidelijk deelgebied is er dus zowel in kwantitatief
als in kwalitatief opzicht sprake van een groot tekort aan kleinschalige
recreatieve voorzieningen voor kinderen.
Ook
voor bejaarden en oudere jeugd ontbreken recreatieve faciliteiten.
De
voornaamste noord-zuidwegen, zoals de Meerssenerweg, de Prof. Kernstraat die
doorloopt in de Gen. Eisenhowerstraat en de Noormannensingel, die doorloopt in
de Prof. Mullerstraat zijn zó verkeersintensief (veel doorgaand verkeer, veel
fietsverkeer, zowel doorgaand als van en naar de middelbare school, de busroute
loopt door een deel van deze straten, veel geparkeerde auto's), dat kinderen
zeer belemmerd worden in hun buitenspel. Ook zijn de vele dwarsstraten te kort
en te smal om ruimte te bieden aan spelende kinderen.
Voor
een buurt met een dergelijk inwonertal als Wyckerpoort is op basis van normatieve
uitgangspunten (10 m2) buurtgroen per inwoner), een park met een
omvang van circa 4 ha noodzakelijk. De oppervlakte van het voor publiek toegankelijke
groen is in totaal 4,9 ha. Het is verspreid over de wijk. De totale oppervlakte
voldoet aan de norm en komt daar zelfs boven uit. De gebruiksmogelijkheden zijn
echter beperkt èn door versnippering èn door de huidige inrichting.
Ten
aanzien van de buitensportterreinen wordt in het Structuurplan Maastricht
(1977) uitgegaan van 10 m2 buitensportterrein per inwoner.
Voor
de bewoners van Wyckerpoort zal bij het hanteren van dit uitgangspunt circa 4
ha buitensportterrein gewenst zijn. Het structuurplan voorziet dit plangebied
echter niet van een eigen sportterrein.
Het
sportterrein, dat behoort bij het St. Maartenscollege, is - tot op heden - na
schooltijd niet opengesteld voor de bewoners uit de buurt. De bewoners zijn
aangewezen op het sportpark Geusselt.
Knelpunten recreatieve
voorzieningen
- In
kwantitatief en in kwalitatief opzicht ontbreken kleinschalige recreatieve
voorzieningen voor kinderen, oudere jeugd en bejaarden.
- De
daarvoor in aanmerking komende straten zijn onvoldoende ingericht ten behoeve
van spelende kinderen, er is weinig recreatief gebruik van de woonomgeving
mogelijk.
- Buurtgroen
in de vorm van voor publiek toegankelijke grotere recreatieve ruimten is in
onvoldoende mate op meervoudig gebruik ingericht.
- De
aanwezige sportfaciliteiten zijn niet voldoende voor een breder publiek
toegankelijk en zijn ook in kwantitatief opzicht onvoldoende.
3. 4. 4. Bedrijven en kantoren (kaart
26)
In
Wyckerpoort is een groot aantal bedrijven gevestigd. Hoewel veruit het
merendeel van de bedrijvigheid in het zuidelijk buurtdeel (het deel ten zuiden
van het St. Maartenscollege) is gevestigd, wordt het noordelijk buurtdeel
gedomineerd door enkele grootschalige bedrijven, zoals de Mosa en het
P.T.T.-kantoor.
Aard van de bedrijven
naar deelgebied
Aard
van de bedrijven |
Deelge- |
Deelge- |
Deelge- |
Wyckerpoort |
|
bied 1 |
bied 2 |
bied 3 |
totaal |
|
|
|
|
|
industrie
en ambacht |
2 |
2 |
13 |
17 |
bouwnijverheid |
- |
- |
3 |
3 |
groothandel,
opslag, transport,
reparatiebedrijven |
3 |
1 |
15 |
19 |
zakelijke
dienstverlening |
5 |
13 |
13 |
31 |
overige
dienstverlening |
1 |
6 |
10 |
17 |
horeca |
- |
4 |
2 |
6 |
|
|
|
|
|
totaal |
11 |
26 |
56 |
93 |
Uit
bovenstaande tabel blijkt, dat de bedrijvigheid in deelgebied 2 hoofdzakelijk in
de sfeer van de dienstverlening ligt. Het gebied rondom het Koningsplein blijkt
een aantrekkelijk vestigingsklimaat voor kantoren.
Deze
kantoorontwikkeling wordt enerzijds gestimuleerd door de goede bereikbaarheid,
door de ligging van dit gebied ten opzichte van de E9 en Scharnerweg.
Anderzijds is de kwaliteit van de woningen, dat wil zeggen het statige karakter
en de grootte van de woningen, aantrekkelijk voor de vestiging van kantoren.
Tijdens
de inspraak in het kader van de concept-Structuurschets (1977), is erop
gewezen, dat naar de mening van de bewoners geen kantoren meer gevestigd moeten
worden in Wyckerpoort.
Dit
betekent, dat de kantorenontwikkeling in Wyckerpoort nauwlettend moet worden
gevolgd om te voorkomen dat op bepaalde locaties een dergelijke concentratie
van kantoren zal ontstaan dat de woonfunctie wordt bedreigd.
De
bedrijvigheid in deelgebied 3 bestaat naast dienstverlening (kantoren) uit
produktie, handel, opslag, transport en reparatiebedrijven. De kantoren zijn
gevestigd in de kelders van de flats aan het Oranjeplein en de Nassaulaan.
Aan
de Scharnerweg en het noordelijk gedeelte van de Heerderweg zijn enkele
bedrijven gevestigd. Dit betreft garages, groothandel- en produktiebedrijven.
Door de aard van de bedrijvigheid zijn deze bedrijven sterk verkeersgericht. In
de ontwerp-Structuurplan Wyckerpoort (1979) wordt gedacht aan een interne
ontsluiting van het bouwblok aan de Scharnerweg, zodat de bedrijven aan de
achterzijde goed ontsloten kunnen worden.
Daarnaast
zal in de verkeersstructuur rekening gehouden moeten worden met een goede
bereikbaarheid van het noordelijk deel van de Heerderweg.
Het
merendeel van de bedrijven met een verkeersaantrekkend karakter, zoals produktiebedrijven,
handel, opslag, transport en reparatiebedrijven, waaronder autobedrijven, zijn
echter op het bedrijfsterrein in het zuidelijk plandeel gevestigd.
Vanwege
de ligging van dit bedrijfsterrein ten opzichte van het woongebied zal de
verkeersoverlast voor de bewoners tot het minimum beperkt moeten worden.
Daartoe moet het bedrijfsterrein zó ontsloten worden, dat het aan- en
afvoerverkeer om het woongebied geleid wordt.
Voor
het braakliggend Dotremontterrein is reeds een programma vastgesteld. Dit
terrein zal enkel worden bestemd voor woningbouw.
Voor
het zuidelijk deel van het terrein is een bouwplan ingediend. De gemeente gaat
in principe akkoord met dit plan dat hoofdzakelijk bedrijven omvat.
Het
noordelijk deel zal nog nader uitgewerkt moeten worden.
Knelpunten bedrijven en
kantoren
- In
het middengebied bestaat het gevaar, dat steeds meer woningen in het woongebied
worden omgezet in kantoren.
3. 5. Woon- en leefmilieu (kaart 27)
Om
na te gaan waar en ten gevolge van welke oorzaken mogelijke overlast ten
aanzien van het woon- en leefmilieu optreedt of kan optreden, is een onderzoek
verricht naar de volgende aspecten:
a. overlast
ten gevolge van het verkeer;
b. overlast
ten gevolge van bedrijven;
c. de
aanwezigheid van l.p.g.-opslag en -verkoop.
Ad a.
Zoals
reeds eerder is gesteld, wordt het plangebied door een aantal relatief drukke
verkeerswegen doorsneden. Daarnaast grenst het gebied direct aan het
spoorwegemplacement en de spoorlijnen richting Luik en Eindhoven.
Overeenkomstig
hetgeen de wet geluidhinder stelt, is een onderzoek ingesteld naar de
geluidoverlast die deze verkeers- en spoorwegen veroorzaken. Daarbij is een
onderscheid gemaakt in "bestaande situaties" en "nieuwe
situaties".
-
Bestaande situaties
In
eerste instantie is via een globale berekeningsmethodiek de geluidniveaus aan
de gevels van de bestaande bebouwing langs de belangrijkste verkeerswegen in
het plangebied bepaald. De resultaten zijn in bijlage 2.a. weergegeven en geven
samengevat het volgende beeld:
● categorie 1 (70 dB(A)): E9 - A2;
● categorie 2 (65-70 dB(A)): Meerssenerweg, Viaductweg;
● categorie 3 (60-65 dB(A)): Scharnerweg, Heerderweg en St. Gerardusweg;
● categorie 4 (55-60 dB(A)): Noormannensingel, Prof. Kernstraat, Prof.
Cobbenhagenstraat, Prof. Mullerstraat.
Hoewel
deze uitkomsten een voorlopig karakter dragen, is in alle categorieën sprake
van een overschrijding van de voorkeursgrenswaarde, zoals die door het rijk
wordt gegeven. De hier gevonden waarden zullen in een gedetailleerder onderzoek
nog nader worden uitgewerkt, waarna die woningen of geluidgevoelige ruimten,
die een hoge gevelbelasting ondervinden bij de centrale overheid voor sanering
zullen worden aangemeld.
Voor
de omgeving van de A2/E9 is reeds een uitgebreid onderzoek ingesteld door het
T.N.O. en is reeds een pré-sanering in uitvoering.
-
Nieuwe situaties
Van
die gedeelten van het plangebied die voor nieuwe bebouwing in aanmerking komen,
is een gedetailleerder akoestisch onderzoek ingesteld. De resultaten van dit
onderzoek zijn als bijlage 2.b. integraal opgenomen.
Het
betreft hier de volgende gebieden.
Gebied
A
Langs
de Meerssenerweg tussen de Prof. Pasmansstraat en de Prof. Moserstraat.
Gebied
B
Het
binnenterrein tussen de Heerderweg, Prinsesselaan en de Scharnerweg.
Gebied
C
Tussen
de Heerderweg en de St. Gerardusweg (tussen Dotremont).
Deze
gebieden liggen geheel of gedeeltelijk binnen de geluidzones van de volgende
verkeers- of spoorwegen:
1. Meerssenerweg;
2. Heerderweg;
3. A2/E9
en
4. de
spoorlijn Maastricht - Luik.
De
resultaten van het onderzoek zijn hierna per gebied kort weergegeven.
Gebied
A:
Door
het verkeer op de Meerssenerweg ontstaat ter plaatse van de huidige rooilijn
(op 10 meter uit het hart van de weg) een geluidniveau van 66 dB(A). Op 20
meter uit het hart van de weg bedraagt de gevelbelasting 63 dB(A).
Dit
houdt een overschrijding van de voorkeursgrenswaarde van 55 dB(A) in van 11
respectievelijk 8 dB(A).
Gebied
B:
Aan
de oostzijde wordt dit terrein belast door het geluid van de A2/E9. De
geluidproduktie is echter van een zodanig niveau, dat de voorkeurgrenswaarde
ter hoogte van de rooilijn langs de Prinsesselaan niet wordt overschreden.
Aan
de zijde van de Scharnerweg heeft de aanwezige bebouwing een afschermende
werking, zodat aan deze zijde van het binnengebied geen overlast optreedt. Dit
is wel het geval aan de zijde van de Heerderweg. Een voorlopige geluidmeting
heeft aangetoond, dat ter hoogte van de tuinmuur een geluidniveau van + 62
dB(A) aanwezig is.
Gebied
C:
Aan
de oostzijde van dit gebied is onder invloed van het verkeer op de Heerderweg
een geluidniveau berekend, dat afhankelijk van de waarneemhoogte varieert van +
60 tot 67 dB(A).
De
geluidbelasting van de Gerardusweg blijft beneden de 55 dB(A). Het geluidniveau
ten gevolge van de spoorlijn is op basis van de voorlopige rekenmethode bepaald
op de volgende waarden, berekend op 25 meter uit de spoorlijn:
dagwaarde 63 dB(A);
avondwaarde 61 dB(A);
nachtwaarde 57 dB(A).
Dit
betekent dat volgens de voorlopige normering een overschrijding van 2 dB(A) in
de nachtperiode.
Als
conclusie van deze onderzoeken kan worden gesteld, dat uitgaande van de huidige
verkeerscirculatie op alle drie terreinen geluidwerende voorzieningen
noodzakelijk zijn om woningen of andere geluidgevoelige bestemmingen aldaar te
realiseren.
In
sommige gevallen (bijvoorbeeld langs de spoorlijn) is het mogelijk
voorzieningen in de vorm van een wal of scherm op te nemen. In andere gevallen
zal dit om stedebouwkundige en verkeerskundige redenen niet mogelijk zijn en
zal een wijziging moeten optreden in de verkeerscirculatie of zullen extra
geluidwerende maatregelen aan de gevel getroffen dienen te worden dan wel
minder geluidgevoelige bebouwing naar de weg toe geprojecteerd moeten worden.
Om
deze laatste maatregel te kunnen treffen, zal het noodzakelijk zijn om, in
overleg met de inspectie voor de volksgezondheid en milieuhygiëne, een
ontheffingsprocedure te starten waardoor het mogelijk is van de
voorkeursgrenswaarde af te wijken.
Ad b.
Binnen
het plangebied zijn geen categorie A-inrichtingen aanwezig in de zin van de wet
geluidhinder.
Met
behulp van gegevens omtrent de ligging en de aard van de hinderwetplichtige
bedrijven is een inzicht mogelijk in de potentiële overlast van bedrijven.
Het
feit, dat bedrijven hinderwetplichting zijn en over een hinderwetvergunning
beschikken, zou strikt formeel gezien aanleiding moeten zijn, te
veronderstellen, dat de veroorzaakte overlast binnen de wettelijk toelaatbare
grenzen blijft. Of de omwonenden er last van hebben, is dan een andere vraag.
In
dit geval is door de insprekers uit Wyckerpoort de overlast, veroorzaakt door
de Mosa, met name genoemd.
De
belangrijkste concentratie van hinderwetplichtige bedrijven is te vinden op of
nabij het bedrijfsterrein in Wyckerpoort-Zuid, waar de potentiële hinder ten
aanzien van de woonomgeving vrij gering is.
Andere
concentraties zijn gesitueerd aan de Scharnerweg en het Old Hickoryplein.
Voor
de Scharnerweg geldt met name hetzelfde als voor de eerdergenoemde concentratie
in Wyckerpoort-Zuid; de hinderwet-plichtige bedrijven aan het Old Hickoryplein
zijn van dien aard dat overlast nauwelijks verwacht kan worden.
Verspreid
in het noordelijk deelgebied zijn nog enkele andere hinderwetplichtige
bedrijven gelegen. Hier zijn het Mosacomplex en de handel in lompen en metalen
aan de Meerssenerweg, gelegen direct tegenover de woonbebouwing in het
noordelijk deel de belangrijkste.
Ad c.
In
het plangebied zijn in totaal 4 benzinetankstations te vinden. Een
l.p.g.-opslag is aanwezig bij het tankstation behorende bij Bouwvaria op het
bedrijfsterrein in Wyckerpoort-Zuid. Hier vindt ook verkoop plaats. Omdat deze
l.p.g.-opslag gelegen is op minder dan 150 meter afstand van de woonbebouwing
aan de Heerderweg kan hier gesproken worden van een milieubelastend element.
Ook
buiten het plangebied, aan de Bloemenweg, is een tankstation met l.p.g.-opslag gelegen.
Deze opslag ligt op minder dan 150 meter van het met woningen te bebouwen
Dotremontterrein.
Nieuwe
richtlijnen betreffende l.p.g.-tanks zouden het noodzakelijk maken, dat de tank
aan de Bloemenweg moet verdwijnen op grond van het grote aantal bestaande
woningen in Akerpoort, dat is gelegen binnen de 150-meterzone (saneringssituatie).
De financiële middelen daartoe zijn echter niet bij de gemeente voorhanden en
zullen van het rijk moeten komen. Daarom is het mogelijk om binnen Wyckerpoort
op het Dotremontterrein nieuwbouw te plannen.
Om
nieuwbouw (woningen en andere geluidgevoelige bestemmingen) mogelijk te maken,
zijn langs de Heerderweg geluidwerende voorzieningen noodzakelijk of dienen er
maatregelen genomen te worden om de verkeersintensiteiten te laten afnemen.
Knelpunten woon- en leefmilieu
- Geluidoverlast
gemeten op de woningen gelegen aan:
● de
E9/A2;
● de
Meerssenerweg en Viaductweg;
● de
Scharnerweg, Heerderweg en St. Gerardusweg.
- (Potentiële)
conflicten ten gevolge van hinder door bedrijven gelegen aan het noordelijk
gedeelte van de Meerssenerweg voor de daar woonachtigen.
- De
bij Bouwvaria en bij het tankstation aan de Bloemenweg aanwezige l.p.g.-opslag
vormt een milieubelastend element voor een deel van het zuidelijk plangebied.
4. RANDVOORWAARDEN, KNELPUNTEN EN
DOELSTELLINGEN
4. 1. Randvoorwaarden (kaart 28)
Als
randvoorwaarden zijn te omschrijven die elementen, die als een hard gegeven
zijn te accepteren en als zodanig in de verdere planopzet moeten worden
verwerkt. Als randvoorwaarden gelden dan:
- het
milieubouwplan van de E9;
- het
stadsvernieuwingsplan rondom het Prof. Henketplein;
- het
groenplan rondom het P.T.T.-kantoor;
- de
toekomstige passerelle over de Meerssenerweg en het spoorwegemplacement;
- de
gekozen busroute over de Prof. Kernstraat en de Prof. Mullerstraat (variant 1);
- ontwikkelingen
van bebouwingsplannen rondom de Koepelkerk;
- het
bebouwingsplan voor het Dotremontterrein;
- de
fietsroute 9, 10 en 11 uit het fietsverkeersplan.
Inleiding
In
dit hoofdstuk worden de voornaamste knelpunten geresumeerd, die voortkomen uit
de structuurschetsen en aangevuld zijn met behulp van inventariserend onderzoek.
Voor
de formulering van de knelpunten is een indeling aangehouden conform de
aspecten zoals deze in de voorgaande hoofdstukken zijn beschreven.
Met
een teken is aangegeven waar de hier geformuleerde knelpunten al eerder naar
voren zijn gebracht: + = ontwerp-structuurschets; o = inspraak.
4. 2. 1. Knelpunten die voortkomen uit de stedebouwkundige
structuur (kaart 29)
- Beperkte
oost-westrelaties, met name beperkte mogelijkheden voor een relatie tussen
Wyckerpoort en binnenstad. +o
- Detaillering
van de Meerssenerweg (overheersen van verkeersfunctie, te weinig groen, grote
schaalverschillen tussen de straatwanden, verbrokkelde straatwanden tussen
Prof. Pasmansstraat en de Prof. Moserstraat, ontbreken van een afgrenzing naar
het spoorwegcomplex). +
- Detaillering
van de Heerderweg (ontbreken van een straatwand, het slingeren van het
wegtracé, ontbreken van een beëindiging). +o
- Detaillering
van Pres. Rooseveltlaan en Nassaulaan (overheersen van verkeersfunctie, weinig
groen).
- Detaillering
van woonstraten en groenvoorzieningen in noordelijk deelgebied (onduidelijke
structuur, te weinig groen).
- Ruimtelijke
situatie rondom het Mosacomplex aan de Prof. Mullerstraat (open braakliggende
terreinen en ruimtelijke versnippering). +o
- De
omgeving van het St. Maartenscollege (detaillering van de onbebouwde groene
ruimten is gebrekkig, met name rondom "Wyckerveld"). +o
- De
directe omgeving van het P.T.T.-complex (de ruimtelijke afscheiding van het
sportveld; ontbreken van een ruimtelijke relatie tussen P.T.T.-kantoor en flat
aan het Koningsplein). o
- ontbreken
van groen, overheersen van verkeersfunctie).
- Het
benzinepompstation aan het Oranjeplein.
- Bouwblok
rondom de Koepelkerk (ontbreken van duidelijke wanden, ongestructureerd
binnenterrein). o
- Braakliggend
Dotremontterrein. +o
- Slechte
ruimtelijke relatie met het station. +o
- Grootschalige
bedrijvigheid in combinatie met kleinschalig woonmilieu, zoals:
● het
noordelijk deel van de Meerssenerweg en de Prof. Moserstraat en omgeving +o;
● de
Heerderweg en omgeving;
● de
Noormannensingel en omgeving. +o
4. 2. 2. Knelpunten die voortkomen uit de
verkeersstructuur (kaart 30).
Gemotoriseerd verkeer
- E-9
als interlokale weg binnen de bebouwde kom (stank- en lawaai-overlast/gevaar).
+o
- De
afrit naar de ventweg van de Pres. Rooseveltlaan.
- Meerssenerweg
(relatief hoge verkeersintensiteit, hoge rijsnelheid voor een
buurtontsluitingsweg problemen voor afslaand verkeer naar de woonbuurt). +o
- Meerssenerweg
geen volledige aansluiting op Scharnerweg / Scharnertunnel:
● Scharnerweg
(dubbelfunctie van ventwegen, weven van fietsverkeer en gemotoriseerd verkeer
bij de zuidelijke ventweg); +o
● Noormannensingel
(vervult een buurtontsluitingsfunctie door de direct koppeling op de
Scharnertunnel. Niet alleen voor Wyckerpoort maar tevens in beperkte mate voor
Oostermaas, omgeving Voltastraat; hoge rijsnelheid). o
- Heerderweg
(hoge verkeersintensiteit met name veel vrachtverkeer, hoge rijsnelheid,
lawaai-overlast voor bewoners). +o
- St.
Gerardusweg (te smal profiel in relatie tot de huidige functie, sluiproute voor
doorgaand verkeer). +o
- Koppeling
tussen Noormannensingel en Meerssenerweg onvoldoende en onduidelijk.
- Extra
verkeersstromen vanwege éénrichtingsverkeer, vooral in het noordelijk deel. +o
Langzaam verkeer
- Ontbreken
van voorzieningen voor het langzaam verkeer (fietspaden, -stroken en voetpaden),
met name langs de Meerssenerweg en de Heerderweg.
- Er
is nog geen onderlinge relatie aangebracht tussen de hoofd-fietsroutes 9, 10 en
11 en de Scharnertunnel.
- Onvoldoende
beveiligde overgangspunten.
- Het
emplacement belemmert een goede relatie van het langzaam verkeer met de
binnenstad. +o
Parkeren [3]
- Parkeervoorzieningen
ten behoeve van de woonfunctie zijn onvoldoende of dreigen onvoldoende te
worden in de volgende straten:
● Scharnerweg;
● Prof.
Pieter Willemsstraat;
● het
Koningsplein;
● het
Oranjeplein;
● de
Meerssenerweg-Noord;
● de
Kol. Johnsonstraat, Overste Lockettstraat, Gen. Hobbstraat, Gen. Hodgesstraat.
- Daarnaast
treden in relatie met de andere functies parkeerproblemen op langs:
● Meerssenerweg-Noord
en aansluitende woonstraten ten gevolge van de Mosa; +o
● Noormannensingel
ten gevolge van St. Maartenscollege en het P.T.T.-kantoor; o
● het
Koningsplein met name ter hoogte van de A.N.W.B.; . Scharnerweg zuidelijke
ventweg door winkels en praktijkruimten;
● Heerderweg
(tussen overweg en Prinsesselaan) vooral door aanwezige bedrijven;
● Prof.
Kernstraat ten gevolge van de gymzaal en de Prof. Pieter Willemstraat en ten
gevolge van de avondschool, dit met name in de avonduren.
Openbaar vervoer
- Voorgestelde
routing van de stadsbus (doorsnijden van de groenstrook aan de Overste
Senecalstraat, twee straten, Prof. Mullerstraat en Gen. Corlettstraat, kunnen
niet ingericht worden als woonerf).
4. 2. 3. Knelpunten die voortkomen uit de functionele
structuur (kaart 31)
- Terugloop
bevolking en toenemende vergrijzing. o
- Geen
onderlinge afstemming van woninggrootte en omvang van het huishouden.
- In
het woongebied ten noorden van de Scharnerweg bestaat de tendens woningen om te
zetten in kantoren.
- Bouwtechnische
kwaliteit van de sociaal-culturele voorzieningen in het noordelijk deelgebied
is onvoldoende.
- Het
voortbestaan van de huidige sociaal-culturele voorzieningen in het zuidelijk
deelgebied is onzeker.
- Voor
het totale gebied is de diversiteit aan de sociaal-culturele voorzieningen
onvoldoende. +o
- Recreatieve
voorzieningen in Wyckerpoort zijn onvoldoende (versnipperd en onvoldoende
ingericht belevings- en gebruiksgroen, te weinig speelmogelijkheden, ontbreken van
buitensportaccommodaties). +o
4. 2. 4. Knelpunten met betrekking tot het woon- en
leefmilieu (kaart 32)
- Hinder
ten gevolge van de verkeersfuncties (lawaai- en stankoverlast langs de E9, de
Meerssenerweg, Viaductweg, Scharnerweg, Heerderweg en St. Gerardusweg). +o
- Hinder
van bedrijvigheid aan de Meerssenerweg. o
- L.p.g.-opslag
en -verkoop milieubelastend element in zuidelijk deelgebied.
- Om
nieuwbouw (woningen en andere geluidgevoelige bestemmingen) mogelijk te maken, zijn
langs de Heerderweg geluidwerende voorzieningen noodzakelijk of dienen
maatregelen genomen te worden om de verkeersintensiteiten te laten afnemen.
Inleiding
Voor
de oplossing van de vorengenoemde knelpunten zullen een aantal doelstellingen
worden geformuleerd. Per onderscheiden aspecten zijn naast een meer algemene
(hoofd-)doelstelling (aangegeven met -) ook gedetailleerde doelstellingen
(aangegeven met .) te formuleren welke direct gericht zijn op de oplossing van
de geconstateerde knelpunten. De hoofddoelstellingen vormen het kader
waarbinnen de gedetailleerde doelstellingen opgelost kunnen worden.
4. 3. 1. Doelstellingen met
betrekking tot de stedebouwkundige structuur
- Verbeteren
van de interne en externe relaties, de groenstructuur en de bebouwingsstructuur
van het gebied.
● Verbeteren
van de oost-westrelaties; vooral tussen Wyckerpoort en de binnenstad.
● Verbeteren
van de detaillering van de buurtontsluitingswegen en de woonstraten.
● Aanbrengen
en behoud van een samenhang in de aanwezige groenelementen.
● Verbeteren
van de ruimtelijke situatie rondom het Mosacomplex aan de Prof. Moserstraat
door onder andere het sluiten van de straatwand aan de Meerssenerweg.
● Verbeteren
van de ruimtelijke relatie tussen P.T.T.-kantoor en flat aan het Koningsplein.
● Structurering
van het zuidelijk deelgebied, mede door invulling van het bouwblok rondom de
Koepelkerk en het Dotremontterrein.
● Verbeteren
van de ruimtelijke relatie tussen grootschalige- en kleinschalige bebouwing.
● Aandacht
voor en bescherming van die elementen, die in stedebouwkundig opzicht en
gemeten naar de belevingswaarde als positief zijn aan te merken.
4. 3. 2. Doelstellingen met
betrekking tot de verkeersstructuur
Gemotoriseerd verkeer
- Scheiding
aanbrengen in de verkeersfunctie van straten, onderscheid maken tussen:
een
verkeersgebied, dit omvat straten met een stroomfunctie/ontsluitingsfunctie;
een
verblijfsgebied, dit omvat straten met
een verblijfsfunctie/woonfunctie.
● Terugdringen
van doorgaand verkeer door Wyckerpoort.
● Verbeteren
van de reeds bestaande ontsluitingsstructuur, vooral met betrekking tot de
onderlinge verbinding tussen de Meerssenerweg en de Scharnerweg.
Langzaam verkeer
- Verbeteren
van voorzieningen voor langzaam verkeer:
● aanleggen
van hoofd-fietsroutes;
● koppeling
aanbrengen tussen deze routes;
● aanleggen
van beveiligde schoolroute/c.q. oversteekplaatsen.
Parkeren
- Verruimen
en verbeteren van parkeervoorzieningen met betrekking tot:
● omgeving
Mosa;
● A.N.W.B.-kantoor,
St. Maartenscollege, P.T.T.-kantoor;
● Heerderweg,
noordelijk gedeelte;
● Scharnerweg,
zuidelijk gedeelte;
● het
woongebied.
Openbaar
vervoer
- Zorgdragen
voor een goed functionerend openbaar vervoer:
● minimaliseren
van de loopafstanden;
● beperken
van de negatieve effecten van de stadsbusroute voor het woongebied.
4. 3. 3. Doelstellingen met
betrekking tot de functionele structuur
- Behoud
en versterken van de woonfunctie door de uitplaatsing van storende bedrijven
en behoud en versterking van op wonen gerichte voorzieningen
● in
aansluiting op het bestaande woongebied de bebouwingscapaciteit benutten ten
behoeve van het wonen;
● afremmen
van kantoor- en bedrijfsconcentraties in gebieden met overwegend een
woonfunctie;
● concentreren
van kantoorontwikkeling in de nabijheid van bedrijfsterreinen;
● concentreren
van grootschalige bedrijven op bedrijfsterreinen;
● behoud
en stimuleren van de in Wyckerpoort aanwezige onderwijs- en sociaal-medische
voorzieningen;
● verbeteren
in kwantitatief en kwalitatief opzicht van huidige sociaal-culturele
voorzieningen;
● vergroting
van het aantal, de omvang en diversiteit van recreatieve voorzieningen in de
directe woonomgeving.
4. 3. 4. Doelstellingen met
betrekking tot het woon- en leefmilieu
- Creëren
van rustige verblijfsruimten.
● Terugdringen
van verkeershinder in de woongebieden;
● Terugdringen
van bedrijfsoverlast (stank, lawaai) in de woongebieden;
● Weren
c.q. opheffen van l.p.g.-opslag en -verkoop in of nabij de woongebieden.
5. LANGE TERMIJNMODEL EN
SCHETSONTWERP
In
het voorgaande hoofdstuk zijn doelstellingen geformuleerd, waarbij per concept
doelstellingen onderscheiden zijn van meer gedetailleerde doelstellingen.
De
doelstellingen, die gericht zijn op meer specifieke knelpunten worden de
leidraad voor nadere uitwerkingen in de vorm van een bestemmingsplan of
uitvoeringsplannen, zoals een gedetailleerd inrichtingsplan voor de
woonomgeving. Die doelstellingen, die gerealiseerd kunnen worden in het
juridisch plan, zijn uitgewerkt in het bijgevoegde schetsontwerp (5.3.).
Het
schetsontwerp geeft per aspect een beeld van de gewenste ruimtelijke
ontwikkeling van Wyckerpoort op de korte termijn en moet gezien worden als een
eerste stap naar de uitwerking, die via het concept-bestemmingsplan leidt naar
de gedetailleerde juridische regeling.
Hoewel
de besluitvorming rondom de toekomst van de E9 nog niet volledig is afgerond,
is door de raad een principe-besluit genomen tot ondertunneling van de E9.
Uitvoering daarvan zal echter naar alle waarschijnlijkheid pas na de
bestemmingsplanperiode van 10 jaar plaatsvinden.
Het
ligt echter voor de hand ook nu al bij het opstellen van een bestemmingsplan
voor de komende 10 jaar, rekening te houden met dat wat in de toekomst zal gaan
gebeuren. Gebeurt dat niet, dan zouden nu gekozen oplossingen toekomstige
mogelijkheden (bij het wegvallen van de E9), kunnen frustreren of zouden
maatregelen getroffen kunnen worden, waarvan het effect op de lange termijn te
gering is in vergelijking tot de nu geïnvesteerde bedragen.
Het
gepresenteerde schetsontwerp en het daaruit voortvloeiende
concept-bestemmingsplan moeten dan ook beschouwd worden in het licht van de
toekomstige mogelijkheden.
In
dit model worden de consequenties en ontwikkelingsmogelijkheden voor
Wyckerpoort weergegeven, die ontstaan door ondertunneling van de E9.
Afhankelijk
van het accent dat gegeven wordt aan de eerder beschreven doelstellingen,
worden voor de inrichting en het gebruik van het vrijkomende E9-tracé twee
varianten opgesteld. Deze varianten zullen op een aantal aspecten nader bekeken
worden.
Variant I (kaart 33)
- Stedebouwkundige
structuur
Met
het doel binnen Wyckerpoort een verkeersluw gebied te creëren, zal het
vrijkomende E9-tracé fungeren als buurtontsluiting voor Wyckerpoort en
Oostermaas. Deze variant legt het accent op het verbeteren van de interne
structuur van het woongebied
Wyckerpoort. Getoetst aan de hoofddoelstelling met betrekking tot de
stedebouwkundige structuur, betekent dit, dat de interne relaties van
Wyckerpoort verbeterd worden, omdat de mogelijkheid ontstaat in Wyckerpoort aaneengesloten
woongebieden te creëren.
- Verkeersstructuur
De
buurtontsluitingsfunctie van de Noormannensingel voor het gemotoriseerd verkeer
wordt hier in belangrijke mate overgenomen door een nieuwe ontsluitingsweg op
of langs het tracé van de E9 tussen de Prof. Cobbenhagenstraat en de
Scharnerweg. Ook de busroute kan over dit nieuwe tracé geleid worden. De
Nocrmannensingel wordt hierdoor zodanig ontlast, dat deze weg in functie
teruggebracht kan worden tot woonstraat. De noodzaak tot het maken van een
volledige aansluiting van de Noormannensingel op de Scharnerweg komt hierdoor
ook te vervallen.
De
nieuwe ontsluitingsweg op of langs het E9-tracé vervult ook een functie in het
ontsluitingspatroon van Oostermaas. Door het aansluiten van de Frankenstraat op
deze weg wordt de verkeersrelatie tussen Oostermaas en de Scharnerweg
aanmerkelijk verbeterd. Ook verkeer uit Oostermaas-Noord, dat momenteel nog
vaak gebruik maakt van de routes via de Prof. Nijpelsstraat en Noormannensingel
om van en naar Wyck en de binnenstad te gaan, wordt door de nieuwe
ontsluitingsweg op meer directe wijze geleid naar de Scharnerweg.
Hierdoor
worden de Prof. Nijpelsstraat en de Noormannensingel weer verder ontlast.
De
sterk verkeersaantrekkende elementen in dit gedeelte van Wyckerpoort, zoals het
P.T.T.-complex, het St. Maartens-college en de kantoren rond het Koningsplein
kunnen eveneens direct verbonden worden met de nieuwe ontsluitingsweg. Hierdoor
worden de mogelijkheden tot het creëren van een aaneengesloten verkeersluw woongebied
vergroot.
Door
de ondertunneling van de E9 zal de aansluiting van de Scharnerweg op de E9
komen te vervallen. Dit zal naar alle waarschijnlijkheid de verkeersintensiteit
op de Scharnerweg doen dalen. Dit zal echter weinig of geen verlichting brengen
op de zuidelijke ventweg van de Scharnerweg. Als enige afdoende oplossing voor
dit probleempunt kan het terugleggen van de rooilijn genoemd worden. Deze
ingreep lijkt echter, gezien de aanzienlijke financiële consequenties moeilijk
haalbaar.
De
mogelijkheden voor het langzaam verkeer in deze variant komen in de hierna
beschreven functionele structuur aan de orde.
- Functionele
structuur
Door
het introduceren van een nieuwe buurtontsluiting ontstaat de mogelijkheid de Noormannensingel
in te richten als woonstraat met een overwegend groen karakter, waarbij deze
weg opgevat kan worden als een centrale groenroute door Wyckerpoort.
Naar
het noorden wordt deze route verlengd via de Prof. Mullerstraat, het Old
Hickoryplein tot de Overste Senecalstraat.
Naar
het zuiden wordt de route via een beveiligde oversteek over de Scharnerweg
verlengd naar het Oranjeplein en achterliggende woonstraten.
Een
gedeelte van deze groene route vervult tevens een functie voor het langzaam
verkeer, waardoor de hoofdfietsroutes 10 en 11 gekoppeld worden. Daarnaast
worden de fietsroutes doorgetrokken langs Wyckerveld en enerzijds verbonden met
de hoofdfietsroute 9 langs de Meerssenerweg en anderzijds via de overweg
"Duitse Poort" verbonden met de Heugemerweg.
Aan
de groene route zijn, naast de grootschalige groenvoorzieningen, tevens de
scholen gelegen, zodat deze route ook functioneert als schoclroute.
Het
functioneren van de overige in Wyckerpoort aanwezige voorzieningen wordt bevorderd
door de ligging daarvan aan deze groenroute.
Vanwege
de centrale ligging van de groenzone binnen het woongebied, biedt deze zone
goede ontwikkelingsmogelijkheden voor uitbreiding van de huidige
sociaal-culturele en recreatieve voorzieningen. In dit verband zal het
sportveld van het St. Maartenscollege openbaar toegankelijk gemaakt worden voor
de bewoners van Wyckerpoort.
- Woon-
en leefmilieu
De
in variant I gekozen verkeersoplossing en de meer efficiënte scheiding van
verkeersfuncties, die daaruit voortvloeien bieden mogelijkheden tot het creëren
van rustige verblijfsruimten. Ook het vrijkomende tracé van de E9 kan, voor
zover in deze variant niet in gebruik als buurtontsluitingsweg, ingericht
worden als groenvoorziening met een buurtfunctie voor Wyckerpoort en
Oostermaas.
Er
zal zoveel mogelijk gestreefd moeten worden naar een gesloten woongebied,
waaruit grootschalige bedrijven geweerd moeten worden. Het lange termijnmodel
als theoretisch model gaat in beide varianten uit van een opheffing van de Mosavestiging
langs de Prof. Moserstraat.
In
hoeverre deze wens vanuit het woonmilieu te verwezenlijken is, is mede
afhankelijk van de verplaatsingsmogelijkheid van deze vestiging en de
financiële consequenties.
Variant II (kaart 34)
- Stedebouwkundige
structuur
Met
het doel een integratie tot stand te brengen tussen Wyckerpoort en de overige
woongebieden in het oostelijk stadsdeel, zou het vrijkomende E9-tracé ingericht
worden als groengebied. Getoetst aan de hoofddoelstelling met betrekking tot de
stedebouwkundige structuur betekent dit dat de externe relaties van Wyckerpoort
verbeterd worden.
- Verkeersstructuur
In
deze variant behoudt de Noormannensingel zijn huidige verkeersfunctie (buurtontsluitingsfunctie),
welke in het zuidelijk gedeelte van Wyckerpoort overgenomen wordt door de
Prinsesselaan. Binnen het wocngebied Wyckerpoort wordt dus onderscheid gemaakt
tussen woonstraten met een zuivere woonfunctie en woonstraten welke een buurtontsluitingsfunctie
vervullen.
Op
het moment, dat de verkeersintensiteit op de Scharnerweg terugloopt door het
vervallen van de aansluiting op de E9, ontstaat de mogelijkheid de
Noormannensingel en de Prinsesselaan met een volledig kruispunt aan te sluiten
op de Scharnerweg. Ook in deze variant is het probleem van de zuidelijke
ventweg opgelost gedacht door het terugrooien van de zuidelijke bebouwingsrij.
- Functionele
structuur
De
mogelijkheden voor het verbeteren van de groenstructuur van Wyckerpoort worden
in deze variant geboden rond en eventueel op het vrijkomende E9-tracé. Evenals
in de vorige variant wordt het interne langzaam verkeer gekoppeld aan de nieuwe
"groenzone". De fietsroutes in ncord-zuidrichting volgen het
E9-tracé. Daarnaast zijn er ter hoogte van de voorzieningen in Wyckerpoort en
Oostermaas (winkels en scholen) oost-westverbindingen gemaakt. Hierdoor wordt
het functioneren van deze voorzieningen bevorderd.
Bij
uitbreiding van de voorzieningen in Wyckerpoort zal gedacht moeten worden aan
locaties in de directe nabijheid van in deze variant aangebrachte
hoofdstructuur. De groene zone biedt evenals de vorige variant mogelijkheden
voor het aanleggen van recreatieve voorzieningen. Ook nu zal het sportveld van
het St. Maartenscollege openbaar toegankelijk gemaakt worden voor de bewoners
van Wyckerpoort. Omdat voor de bewoners van Wyckerpoort de afstand tot de
groene zone groter is dan in de voorgaande variant zullen ook het woongebied
recreatieve mogelijkheden geboden moeten worden, vooral voor kleinere kinderen
en bejaarden.
- Woon-
en leefmilieu
Door
de herinrichting c.q. ondertunneling van het E9-tracé worden de
verblijfsmogelijkheden van de directe woonomgeving vergroot. Op of direct naast
het tracé kunnen groen- en speelvelden ingericht worden, die zowel voor
Wyckerpoort als Oostermaas een functie hebben.
Evenals
in de voorgaande variant zal bedrijfsoverlast binnen het woongebied
teruggedrongen moeten worden. Daarom wordt er ook hier naar gestreefd de
vestiging van de Mosa aan de Prof. Moserstraat op te heffen.
Toetsing
Beschouwen
we de twee varianten tegen de achtergrond van de geformuleerde doelstelling,
dan lijkt variant I beter tegemoet te komen aan de doelstellingen dan variant
II.
Dit
betreft de volgende aspecten.
Variant
I biedt de mogelijkheid voor het verbeteren van de interne relaties met
betrekking tot de stedebouwkundige, verkeers- en groenstructuur terwijl in
variant II de huidige situatie in dit opzicht in hoofdzaak gehandhaafd blijft.
In
variant II wordt het accent gelegd op het verbeteren van de externe relaties.
Ook de eerste variant biedt daartoe de mogelijkheden, aangezien het verschil
voor de inrichting van het E9-tracé alleen betrekking heeft op het gedeelte
tussen de Prof. Cobbenhagenstraat en Scharnerweg. Daartegenover staat, dat door
een volledig kruispunt op de Scharnerweg ter hoogte van de
Noormannensingel/Prinsesselaan, in variant II en de verwachte afname van de
verkeersstromen op de Scharnerweg een verbeterde integratie plaats kan vinden tussen
het zuidelijke gedeelte en de rest van Wyckerpoort.
Voor
het realiseren van een verkeersluw woongebied binnen Wyckerpoort, biedt variant
I meer mogelijkheden dan variant Il. In variant I worden de
buurtontsluitingswegen aan de randen van het woongebied gesitueerd, terwijl in
variant II de buurtontsluitingswegen het woongebied doorkruisen.
De
situering van de loop-/fietsroutes is precies andersom vergeleken met die ten
behoeve van het gemotoriseerd verkeer, dat wil zeggen in variant I zijn de loop-/fietsroutes
centraal binnen Wyckerpoort gelegen en in variant II aan de randen van
Wyckerpoort.
De
mogelijkheden voor het creëren van rustige verblijfsruimten zijn in variant II
groter, doordat het gehele E9-tracé als groengebied ingericht wordt, terwijl in
variant I alleen het noordelijk en zuidelijk gedeelte als groenzone zijn
ingericht. In het middengedeelte van Wyckerpoort wonen relatief weinig
bewoners, voor Wyckerpoort zijn de ruimere mogelijkheden van variant II van
beperkt belang. Wel vervult
het
gebied tussen de Prof. Cobbenhagenstraat en de Scharnerweg een belangrijke
functie voor de buurt Oostermaas. Op basis van het vorenstaande is variant I
als uitgangspunt gekozen bij het opstellen van het schetsontwerp en de
hoofdopzet van het bestemmingsplan.
5. 3. Schetsontwerp (kaart 35)
5. 3. 1. Toelichting bij het
schetsontwerp
Het
schetsontwerp ten behoeve van het bestemmingsplan geeft in globale trekken het
kader aan, waarbinnen het concept-bestemmingsplan de juridische regeling voor
de komende 10 jaar moet vastleggen en de ontwikkelingen in de gewenste richting
moet sturen en reguleren.
- Op
het schetsontwerp is de hoofdfunctie wonen aangegeven. Aandachtspunten zijn:
● het
behouden van de woonfunctie rond het Koningsplein;
● het
uitbreiden van de woonfunctie langs het Oranjeplein in het bouwblok van de
Koepelkerk;
● het
gebouwencomplex van de Mosa aan de Prof. Moserstraat blijft als zodanig
gehandhaafd met de huidige bestemming, omdat verplaatsing in de bestemmingsplanperiode
niet realiseerbaar wordt geacht.
- Winkels
● het
winkelbestand wordt in haar huidige situatie gehandhaafd, waarbij enige
uitbreidingsmogelijkheden aan de bestaande winkels worden gegeven.
- Sociaal-culturele
voorzieningen
● handhaving
van de huidige voorzieningen in het noordelijk deelgebied;
● uitbreiding
van de huidige voorzieningen in het zuidelijk deelgebied.
- Groenvoorzieningen,
speelvoorzieningen en buitensportterreinen
● handhaven
van het bestaande groen en het regelen van het sportterrein ter hoogte van het
St. Maartenscollege als openbaar groen.
- Verkeer
● profilering
van het noordelijk gedeelte van de Meerssenerweg;
● gericht
op het scheiden van verkeerssoorten;
● profilering
van de St. Gerardusweg en Heerderweg. De Heerderweg-Noord vormt samen met een
deel van de St. Gerardusweg de hoofdontsluiting van het zuidelijk deelgebied;
● binnen
het woongebied is een aantal straten te onderscheiden die woonstraten zijn met
een verhoogde stroomfunctie en in zekere mate fungeren als buurtontsluitingsweg;
dat zijn:
- de
Prof. Nijpelsstraat - Prof. Cobbenhagenstraat;
- de
Noormannensingel - de Prof. Kernstraat;
- het
Old Hickoryplein - de Gen. Simpsonstraat;
● het
terugrooien van de Scharnerweg-Zuid wordt voor de bestemmingsplanperiode niet
realiseerbaar geacht.
5. 3. 2. Toetsing toekomstige
juridische regeling en knelpunten
Niet
alle eerder gesignaleerde knelpunten en doelstellingen kunnen opgelost
respectievelijk verwezenlijkt worden in een bestemmingsplan Wyckerpoort.
Bepaalde knelpunten met betrekking tot de woonomgeving moeten worden opgelost
met behulp van inrichtingsplannen, problemen in verband met de woningbezetting
dienen opgelost te worden door middel van het toewijzingsbeleid.
De
knelpunten, die wel in een concept-bestemmingsplan, waarvoor het schetsontwerp
de eerste aanzet biedt, kunnen worden opgelost of waarvoor een aanzet tot
oplossing kan worden gegeven zijn de volgende.
Stedebouwkundig: |
|
|
|
- externe relatie |
inpassing passerel |
- detaillering straten |
dwarsprofielen als onderdeel van de juridische regeling |
- bouwblok Koepelkerk |
nader vast te stellen regels voor de uitwerking artikel
11-gebied |
|
|
Verkeersfunctie: |
|
|
|
- E9 |
dwarsprofielen als onderdeel van juridische regeling
met inachtname van het milieubouwplan |
|
|
- scheiding aanbrengen in
verkeersfuncties |
● dwarsprofielen als onderdeel van de
juridische regeling ● scheiding accentueren door de
bestemming: verkeersdoeleinden en de sub-bestemming verblijfsgebied met
beperkte verkeersfunctie; de laatstgenoemde bestemming is bedoeld als
duidelijke aanwijzing om bij de herinrichting de verblijfsfunctie voorrang te
geven |
|
|
- ontsluiting winkels Scharnerweg |
op grond van nader te stellen regels in artikel 11,
uitwerking van bouwblok Koepelkerk |
|
|
- fietspaden |
● dwarsprofielen als onderdeel van
juridische regeling ● gedetailleerde regeling via
sub-bestemming fietspaden |
|
|
Functioneel |
|
|
|
- terugloop bevolking |
● juridische regeling stadsvernieuwing ● Dotremontterrein |
|
|
- kantoren versus wonen |
via bestemmingen reguleren kantoorontwikkeling |
|
|
- recreatieve voorzieningen |
reststroken in eigendom van woningvereniging als
openbaar groen bestemmen |
|
|
- sociaal-culturele voorzieningen |
bestaande situatie noordelijk deelgebied juridisch
vastleggen, voor zuidelijk deelgebied
onderdeel van nader te stellen regels in
artikel 11 uitwerking bouwblok Koepelkerk |
|
|
Woon- en leefmilieu: |
|
|
|
- hinder verkeer, hinder bedrijven
en kwaliteit woonmilieu |
● dwarsprofielen als onderdeel van de
juridische regeling ● te regelen via de staat van
inrichtingen |
|
|
- l.p.g.-opslag en -verkoop |
in de toekomstige juridische regeling niet toegelaten; overgangsbepaling |
6. 1. Toelichting op de plankaart
Deelgebied a
In
grote lijnen is de bestaande situatie gehandhaafd en gedetailleerd geregeld.
Naar
bestemming zijn de volgende aandachtspunten van belang.
- Woondoeleinden
Waar
de bestemming woondoeleinden gecombineerd met andere bestemmingen voorkomt
(zonder matrix) dienen de andere bestemmingen beperkt te blijven tot de begane grondverdieping,
terwijl daar ook wonen is toegestaan. Dit is het geval aan de zuidzijde van het
Old Hickoryplein. Daar is wonen gecombineerd met de ruime bestemming centrumvoorzieningen
met de mogelijkheid tot detailhandel/horeca en de bestemming maatschappelijke
doeleinden. Gekozen is voor een concentratie van deze bestemmingscombinaties
aan het Old Hickoryplein.
In
het kader van de stadsvernieuwing in het noorden van Wyckerpoort is gebleken,
dat de woningen Kol. Johnsonstraat en omgeving bouwkundig zodanig slecht zijn,
dat zij zullen moeten worden vervangen. Dan ontstaat de gelegenheid om op die
plaats een betere stedebouwkundige opzet te bereiken. Een en ander kan door een
wijziging van het plan door burgemeester en wethouders worden bereikt.
- Maatschappelijke
doeleinden
Kerken
en scholen zijn geregeld met de algemene bestemming maatschappelijke
doeleinden, ten einde wisseling in het gebruik binnen die algemene bestemming
mogelijk te maken. De Levensschool aan de Dr. Schaepmanstraat/Kol. Millerstraat
is eveneens met die algemene bestemming geregeld, terwijl tevens een ruim
bebouwingsoppervlak is toegekend. Hiermee is beoogd te komen tot een straatwand
aan de westzijde en een verbetering van het profiel van de Kol. Millerstraat.
- Centrumvoorzieningen
Onder
centrumvoorzieningen worden verstaan voorzieningen die specifiek in een
centrumgebied thuishoren, zoals winkels, horeca en dienstverlenende
publiekgerichte functies van bescheiden omvang. Bestaande winkels mogen in
beperkte mate uitbreiden. De horeca wordt zodanig geregeld, dat sexclubs en
dergelijke worden uitgesloten. De bestemming centrumvoorzieningen is in
combinatie met wonen en maatschappelijke doeleinden gegeven aan het bouwblok
aan de zuidzijde van het Old Hickoryplein.
- Bedrijfsdoeleinden
Het
benzinetankstation nabij de Prof. Quixstraat is als zodanig bestemd. De
bedrijfsruimte van het benzinestation aan de Viaductweg en de daarboven
liggende toonzaal hebben een zodanige bestemming gekregen, dat vestiging van
een restaurant mogelijk is.
De
Mosavestiging tussen Meerssenerweg en spoorwegemplacement heeft de bestemming
B(k), bedrijfsdoeleinden keramische industrie gekregen om vestiging van andere
typen zware industrie uit te sluiten.
- Verkeersdoeleinden
Er
is een onderscheid aangebracht tussen de algemene bestemming verkeersdoeleinden
en de bestemming verkeersdoeleinden met subbestemming verblijfsgebied met
beperkte verkeersfunctie. De laatste bestemming dient opgevat te worden als
vooruitlopend op de in de toekomst op te stellen inrichtingsplannen voor de
Generalenbuurt, het Old Hickoryplein en de ventweg van de Pres. Rooseveltlaan.
In de gebieden waarvoor deze bestemming geldt, dienen maatregelen, die het
verwezenlijken van de bestemming kunnen frustreren, achterwege te blijven. De
algemene bestemming verkeersdoeleinden is zodanig opgesteld, dat de inpassing
van het milieubouwplan langs de E9 mogelijk is.
Deelgebied b
Ook
hier is de bestaande situatie in grote lijnen gehandhaafd. Naar bestemming zijn
de volgende punten van belang.
- Woondoeleinden
Het
stadsvernieuwingsgebied rond het Prof. Henketplein is als zodanig gedetailleerd
opgenomen op de bestemmingsplankaart. Dat geldt eveneens voor de geprojecteerde
nieuwbouw tussen de Prof. Mullerstraat en de Prof. Kernstraat.
Het
gebied tussen de Prof. van Italiestraat en de Meerssenerweg, dat in het
voorontwerp-bestemmingsplan de bestemming "uit te werken woondoeleinden en
bedrijfsdoeleinden (UWB)" had, is, als gevolg van de resultaten van het
akoestisch onderzoek, nu opgenomen conform de bestaande toestand. Het sluiten
van de straatwand aan de Meerssenerweg zal geschieden door toepassing van hoog
opgaande beplanting.
Om
de mogelijkheid tot splitsing van de grote woningen tot kleinere wooneenheden
aan het Koningsplein niet uit te sluiten, is in de gebruiksvoorschriften een
wijzigingsbevoegdheid voor burgemeester en wethouders opgenomen om de
bestemming eengezinshuizen te kunnen wijzigen in meergezinshuizen.
Waar
wooneenheden worden gecombineerd met andere bestemmingen (zonder matrix) aan de
Meerssenerweg, de Prof. Moserstraat, de Prof. Scholsstraat en de hoek
Koningsplein - Prof. Pieter Willemstraat geldt, dat de andere bestemmingen zich
uitsluitend tot de begane grondverdieping moeten beperken. Wonen is op elke
bouwlaag toegestaan. Bij het kiezen van de bestemmingscombinaties is uitgegaan
van de hoofdbestemming wonen, maar is tevens de mogelijkheid geschapen het
huidige afwijkende, maar niet hinderlijke gebruik te continueren.
- Maatschappelijke
doeleinden
Ook
in dit deelgebied is hoofdzakelijk gebruik gemaakt van een algemene bestemming
maatschappelijke doeleinden.
Het
gebied van de avondschool is een gecombineerde bestemming wonen en
maatschappelijke doeleinden gegeven. Daarbij is opgenomen een
wijzigingsbevoegdheid van burgemeester en wethouders om de bebouwingsgrens te
wijzigen, zodanig, dat indien overgegaan wordt tot het realiseren van
woonbebouwing de bebouwingsgrens meer naar de openbare weg verschoven kan
worden.
- Groenvoorzieningen
Om
het stijg- en daalpunt van de passerelle en een krantenkiosk mogelijk te
maken, wordt een wijzigingsbevoegdheid ex artikel 11 opgenomen.
Het
college van burgemeester en wethouders heeft de bevoegdheid de bestemming
groenvoorzieningen te wijzigen met inachtname van bepaalde regels.
In
de bestemming groenvoorzieningen is het mogelijk een
voetgangers-fietsverbinding te maken tussen het stijg- en daalpunt en de Prof.
Pieter Willemstraat. Dit tracé zou bij voorkeur aan de zuidzijde van de villa
Wyckerveld moeten lopen, aansluitend aan de bestaande padenstructuur.
- Kantoren
De
kantoren van de P.T.T. zijn in hun geheel als zodanig bestemd. De begane
grondlaag van de flat aan het Koningsplein heeft een gecombineerde bestemming
gekregen, waarin kantoren, maatschappelijke doeleinden en ambachtelijke
bedrijvigheid zijn opgenomen.
Met
behulp van een matrix is aangegeven, dat met uitzondering van begane grond de
overige bouwlagen moeten worden benut voor woondoeleinden.
- Bedrijfsdoeleinden
Het
bedrijfsgebouw van de Mosa aan de Prof. Moserstraat en de bedrijven aan de
Meerssenerweg zijn als zodanig gedetailleerd geregeld. Het onbebouwde gedeelte
dient gedeeltelijk als parkeerruimte te worden gebruikt.
- Verkeersdoeleinden
Ook
hier is net als in deelgebied a een onderscheid te maken tussen de algemene
bestemming verkeersdoeleinden en de bestemming verkeersdoeleinden met de
subbestemming verblijfsgebied met beperkte verkeersfunctie.
De
laatste bestemming legt de nadruk op het verblijfskarakter en loopt vooruit op
toekomstige inrichtingsplannen. Dit geldt voor de ventweg langs de Pres.
Rooseveltlaan, de omgeving van het stadsvernieuwingsgebied, Thorbeckeplantsoen
en de Prof. Pieter Willemstraat. Maatregelen, die de uiteindelijke bestemming
kunnen frustreren, dienen achterwege te blijven. De parkeerruimte rond het
P.T.T.-kantoor en de Prof. Pasmansstraat is gedetailleerd geregeld.
- Bomen
Bestaande
waardevolle beplanting is als aanduiding aangegeven.
Deelgebied c
De
bestaande bebouwing is zoveel mogelijk gedetailleerd geregeld. Het gebied
achter de Koepelkerk is als uit te werken gebied aangemerkt. De volgende
aspecten verdienen toelichting.
- Woondoeleinden
In
combinatie (zonder matrix) met de bestemmingen ambachtelijke
bedrijfsdoeleinden, kantoren, horeca en detailhandel komt de bestemming
woondoeleinden voor aan de Heerderweg.
In
combinatie met maatschappelijke doeleinden aan de Prinsesselaan en nabij de
Koepelkerk. In het laatste geval is daar ook de bestemming centrumvoorzieningen
aan toegevoegd.
De
bestemming woondoeleinden is gegeven aan alle bouwlagen anders dan de begane
grondlaag en souterrain van de flat aan het Oranjeplein, de bebouwing aan de
Scharnerweg, respectievelijk de flats aan de Nassaulaan (met matrix).
- Maatschappelijke
doeleinden
De
algemene bestemming maatschappelijke doeleinden is gegeven aan de Koepelkerk.
Voor het overige komt deze bestemming alleen in combinatie met andere
bestemmingen voor.
● Met
woondoeleinden zuidelijk van de Koepelkerk, aan de Heerderweg en aan de
Prinsesselaan (begane grond).
● Met
centrumvoorzieningen soms in combinatie met ambachtelijke bedrijvigheid op de
begane grond aan de Scharnerweg (matrix).
● Met
kantoren op de begane grond van de torenflat aan het Oranjeplein (met matrix).
● Met
kantoren en ambachtelijke bedrijvigheid in het souterrain van de flats langs de
Nassaulaan (met matrix).
● Met
kantoren aan de zuidzijde van de geprojecteerde insteek vanaf de Heerderweg.
- Bedrijfsdoeleinden
De
bedrijven in het zuidelijk deelgebied zijn geconcentreerd rond de
Heerderdwarsstraat. De bedrijven waar nu detailhandel op dit moment wordt
bedreven, zijn als zodanig bestemd. Voor de bedrijven waar dat op dit moment
niet het geval is, is een vrijstellingsmogelijkheid opgenomen ten einde
detailhandel in bepaalde goederen onder bepaalde voorwaarden toe te staan.
De
toegestane bedrijven worden geregeld via een staat van inrichtingen. Bedrijven
die vallen onder de categorie 1 in die staat, zijn zonder meer toegestaan.
Bedrijven die vallen onder categorie 2 zijn toegestaan via een door het college
van burgemeester en wethouders af te geven vrijstelling op basis van een
bindend advies van de regionale inspectie van de volksgezondheid en
milieuhygiëne. Bedrijven die vallen onder de categorie 3 zijn niet toegestaan.
Door middel van een wijziging van het plan door burgemeester en wethouders kan
op het bedrijventerrein een woon/werklocatie voor woonwagens worden ingebracht.
- Verkeersdoeleinden
Net
als in de overige deelgebieden is een onderscheid te maken tussen de algemene
bestemming verkeersdoeleinden waar de verkeersfunctie overheersend is en de
subbestemming verblijfsgebied met beperkte verkeersfunctie. De laatste
bestemming is gegeven aan de straten: Waldeck Pyrmontstraat, Prinsenlaan, de
ventweg langs de Nassaulaan en tevens aan de tussenruimten achter de flats aan
de Nassaulaan. Ten behoeve van de ontsluiting van de bebouwing op het
Dotremontterrein is een insteek vanaf de Heerderweg opgenomen met eveneens een
subbestemming verblijfsgebied.
Om
tot een goede verkeerscirculatie te komen, is een kortsluiting opgenomen tussen
de Heerderweg en de Gerardusweg nabij de aansluiting van de Prinsesselaan.
Tevens zal eenrichtingsverkeer worden ingesteld op de Heerderweg - St.
Gerardusweg - Heerderdwarsstraat. De verkeersdruk op de Heerderweg zal dan
zodanig verminderen, dat een zonering ingevolge de wet geluidhinder niet
noodzakelijk is. Voor de St. Gerardusweg is ruimte gereserveerd om in de
toekomst verkeer in beide richtingen mogelijk te maken. Indien van deze
mogelijkheid gebruik gemaakt wordt, kan de Heerderweg eventueel worden
ingericht als verblijfsgebied.
Bij
de reconstructie van de St. Gerardusweg tot een tweestrooksweg zal moeten
worden bezien of, en welke maatregelen ten behoeve van de bestrijding van
eventuele geluidsoverlast zullen moeten worden genomen.
- Het
gebied Dotremont
Op
het gebied zullen 200 woningen worden gerealiseerd in meergezinshuizen. Grotere
en kleinere eenheden komen gemengd voor. De woningen bevatten 1 tot en met 3
slaapkamers. De bebouwing wordt opgericht in 4 en 5 bouwlagen met kap. In de
kap is wonen mogelijk. Het plan voorziet in 198 parkeerplaatsen. De
parkeerfaciliteiten worden gerealiseerd in de kelder. In hoofdzaak wordt de
rooilijn van de Heerderweg gevolgd.
De
insteek gelegen aan de zuidzijde van de nieuwbouw op het Dotremontterrein vormt
tevens de scheiding tussen het wooncomplex en de bedrijfsterreinen. Hierbij
zijn de bedrijfsterreinen aan de zijde van de insteek afgebouwd gedacht met een
kantorenbebouwing.
- Uit
te werken woondoeleinden, maatschappelijke doeleinden, kantoren en
bedrijfsdoeleinden (UWMKB)
Het
betreft hier het gebied rond de Koepelkerk. Ten einde ontwikkelingen aan de
achterzijde van de bebouwing langs de Scharnerweg mogelijk te maken, is de
bestemmingsgrens daar zo dicht mogelijk tegen de hoofdbebouwing gelegen en zijn
de binnen die bestemmingsgrens liggende achtergebouwen met een hoogte van meer
dan 4 meter onder de overgangsbepalingen gebracht.
De
uitwerking heeft betrekking op woondoeleinden en maatschappelijke doeleinden en
kantoren. De bestemming kantoren is hierin opgenomen op basis van reeds langer
lopende afspraken. De bestemming maatschappelijke doeleinden heeft een ruim
karakter. Afgezien van gemeenschapsruimten, waaraan duidelijk behoefte bestaat,
zijn meerdere gebruiksmogelijkheden gegeven, die eerder gebaseerd zijn op de
afwezigheid van bezwaren, dan op een concrete richtlijn vanuit het onderzoek. Wel
is vanuit de inspraak en eerder door de gemeenteraad de wenselijkheid naar
voren gebracht om ruimte te reserveren binnen deze bestemming voor de
scoutinggroep. Verder zal in het kader van de uitwerking van deze bestemming
worden bezien of garagebedrijf Vleugels een uitbreiding kan krijgen.
Voor
wat betreft het wonen is gedacht aan één en/of meergezinshuizen met 2 tot en
met 4 bouwlagen. Ten behoeve van woningen en/of andere geluidgevoelige ruimten
zullen geluidwerende maatregelen aan de zijde van de Heerderweg aangebracht
moeten worden.
6. 2. Voorliggende
concept-bestemmingsplan en de huidige vigerende bestemmingsplannen (Rijksweg
'75 en zuidelijk deel van Wyckerpoort en Oostermaas)
Deelgebied a
Belangrijkste
elementen zijn:
- de
bestemming verblijfsgebied met beperkte verkeersfunctie die in het voorliggende
concept-bestemmingsplan wordt toegekend aan een groot deel van de
verkeersruimten;
- in
het plan Rijksweg '75 is het bouwblok aan de zuidzijde van het Old Hickoryplein
geregeld met de bestemming winkels en kleine bedrijven; nu is daar een
gecombineerde bestemming aan toegekend van wonen, centrumvoorzieningen en
maatschappelijke doeleinden;
- het
brandstof- en servicestation aan de Viaductweg is als zodanig geregeld, waarbij
ook de aanwezige detailhandel in de bestemmingscombinatie is opgenomen;
- het
gedeelte van Wyckerpoort tussen Meerssenerweg en emplacement is nu onderdeel
van het plangebied.
Deelgebied b
- Gronden
tussen de Prof. Kernstraat en de Prof. Mullerstraat:
vigerende regeling : bijzondere
doeleinden;
huidig concept-bestemmingsplan: ten dele maatschappelijke doeleinden, ten
dele woondoeleinden.
-
Ook hier is voor grote delen van de
verkeersruimten de bestemming verblijfsgebied met beperkte verkeersfunctie gekozen.
- Het
stadsvernieuwingsgebied is als zodanig geregeld in het voorliggende concept.
- Gebied
tussen Prof. Moserstraat, Prof. van Italiestraat, Prof. Pasmanstraat en
Meerssenerweg:
vigerende regeling: bestemming bedrijven en lichte industrie;
huidig concept-bestemmingsplan: gedetailleerd geregeld met de bestemming
bedrijfsdoeleinden met verplichting tot parkeren op het onbebouwd terrein.
- Bouwblok
noordzijde Prof. Cobbenhagenstraat:
vigerende regeling: kantoren en wonen;
huidig concept-bestemmingsplan: woondoeleinden.
Deelgebied c
- Bouwblok
Koepelkerk:
● langs
de Scharnerweg:
vigerend plan: gebouwen
voor handel, nijverheid, administratie en verkeer al dan niet met
huisvestingsmogelijkheden;
huidig concept- verschillende bebouwingsop-
bestemmingsplan pervlakken met gedifferentieerde
bestemmingscombinatie; anders dan op de begane grond geldt de bestemming
woondoeleinden;
● westelijke
en zuidelijke rand:
vigerend plan: bestemming bijzondere doeleinden;
huidig concept- ten dele gedetailleerde regeling,
bestemmingsplan: ten dele met
bestemmingscombinaties, ten dele als uit te werken bestemming woondoeleinden,
maatschappelijke doeleinden en kantoren;
● middengebied:
vigerend plan bestemming bedrijfsgebouwtjes;
huidig concept- ten dele uit te werken bestemming,
bestemmingsplan ten dele gedetailleerd geregeld;
- achtergebied
tussen Heerderweg en Prinsesselaan:
vigerend planbestemming: bedrijfsgebouwtjes;
huidige concept- bestemming
erf;
bestemmingsplan
- gebied
tussen Heerderweg, St. Gerardusweg tot aan E9:
vigerend plan bedrijven en lichte indus-
trie langs de Heerderweg; bebouwingsstrook ten behoeve van kantoren, showrooms, ateliers en
research;
huidig concept- ● handhaving aanwezige bebouwing
bestemmingsplan langs de Heerderweg;
● gebied Dotremont bestemd tot
woondoeleinden;
● bedrijven tussen Dotremont en E9
gedetailleerd geregeld met een opsomming van zonder meer toelaatbare bedrijven
(categorie 1) en bedrijven, die via een vrijstellingsbevoegdheid gekoppeld
aan een advies van Vomil toelaatbaar zijn (categorie 2) en
vrijstellingsmogelijkheid in verband met detailhandel onder voorwaarden;
● de nu bestaande detailhandel
gehandhaafd.
- De
bestemming verblijfsgebied met beperkte verkeersfunctie gegeven aan een groot
deel van de verkeersruimten.
- Het
huidige gebruik van begane grondlaag van de flat aan het Oranjeplein en het
souterrain van de flats aan de Nassaulaan gelegaliseerd.
Zoals
meerdere malen aangeduid, is de Structuurschets 1979 één van de bronnen van het
in de toelichting opgenomen hoofdstuk met betrekking tot knelpunten en
doelstellingen een combinatie van de concept-Structuurschets 1977 en de daarop
volgende inspraak.
Sindsdien
heeft een stuurgroep Wyckerpoort gefunctioneerd waarin naast ambtenaren van de
gemeente Maastricht ook vertegenwoordigers van de bewoners zitting hebben. De
stuurgroep heeft zich inhoudelijk intensief bezig gehouden met het tot stand
komen van het voorliggende concept-bestemmingsplan Wyckerpoort.
Tegelijkertijd
met het te voeren vooroverleg met de provinciale instanties is nogmaals een
inspraakronde gehouden, waarbij de bewoners van Wyckerpoort in de gelegenheid
zijn gesteld hun mening kenbaar te maken over het onderhavige plan. Het
inspraakverslag en het commentaar daarop zijn als bijlage toegevoegd. Hetzelfde
geldt ook voor het verslag van het P.C.C.- vooroverleg en het commentaar.
8. ECONOMISCHE UITVOERBAARHEID
Het
onderhavige plan voorziet in een nieuwe juridische regeling van een reeds
langer bestaand, bebouwd gebied, waarbij het aantonen van de economische
uitvoerbaarheid niet van toepassing is. Voor die gebieden die volgens dit plan
voor bebouwing in aanmerking komen, zal worden uitgegaan van een op zich
sluitende exploitatie-opzet.
Uitvoeringsplannen
ten aanzien van verbetering van de woonomgeving, herinrichting van de
groengebieden enz., zoals deze eerder genoemd zijn, zullen moeten worden
opgenomen in een nog op te stellen meerjarenplan, waarbij rekening zal worden
gehouden met de in de bijlage opgenomen lijst van voorgestelde ingrepen.
[1] Verkoopvloeroppervlakte (v.v.o.) is de voor het publiek zichtbare en toegankelijke (besloten) winkelruimte (inclusief de etalageruimte) bestemd en gebruikt voor het "en detail" verkopen en leveren van roerende goederen, welke niet ter plaatse geconsumeerd en/of gebruikt worden. Bedrijfsvloeroppervlakte (b.v.o.) is verkoopvloeroppervlakte plus overige vloeroppervlakte. Onder overige vloeroppervlakte wordt verstaan de opslagruimte (magazijn, kelder) plus alle overige voor de bedrijfsuitoefening benodigde ruimte (winkelkantoortje, sanitaire ruimte, garagebox voor bedrijfsauto).
[2] De gebiedsindeling is conform de parochieverdeling
[3] Insprekers signaleren slechte parkeervoorzieningen in het algemeen